منشأ انتزاع مفاهيم عليت ضرورت امتناع و . . . - آوای توحید نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

آوای توحید - نسخه متنی

شارح: عبدالله جوادی آملی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

| 58 |

منشأ انتزاع مفاهيم عليت
ضرورت
امتناع و . . .

هنگام تبديل علم شهودى به دانش مفهومى و حصولى همان طورى كه از اصل واقعيت مفهوم خاص انتزاع
مى شود تا از وى حكايت كند
از شئون خاص وجودى نيز مفاهيم مخصوصى انتزاع مى گردد تا حاكى آنها باشند .

مفهوم عليت و معلوليت و تناسب و ضرورت و امتناع انفكاك و . . . همه آنها از شهود هاى
فراوان ياد شده انتزاع مى گردند . و چون در علم شهودى ثبوت عين اثبات است زيرا در آنجا جز واقعيت
عينى چيز ديگرى در كار نيست و هرگز سخن از مفهوم و مصداق
تصور و تصديق نخواهد بود
بلكه
عين هستى خارجى است كه بعد از انتزاع مفهوم از وى
عنوان مصداق مفهوم خود را مى يابد لذا قانون
عليت و معلوليت نيازمند به اثبات نخواهد بود .

نفس با بسيارى از ملكات متحد است

و اگر سيرى در نفس شود
آن گاه روشن مى گردد كه انسان در حقيقت خويش نه تنها بسيار از امور را داناست
بلكه آنها را داراست
و نه تنها داراست
بلكه خود عين آنهاست . و طرح مسأله اتحاد عاقل و معقول عهده
دار رخ نمايى برخى از حقايق جام جهان نما است
وگرنه نفس در سايه سير جوهرى در صراط هستى از ملك تا
ملكوت و . . . عين بسيارى از شئون وجودى خواهد شد .

نحوه سرايت مفاهيمى كه از نفس و شئون علمى و عملى وى
به دست آمد به جهان خارج
فرصت فسيح مى طلبد . و با توجه به مطالب ياد شده
آنچه در متن پيام آمد
روشن مى شود كه قانون عليت و معلوليت كه هرگونه شناختى بر آن استوار است
معقول است نه محسوس .

ادراك معانى كلى و نيز قوانين كلى كه هر گونه استدلال بر آن تكيه دارد معقول است نه محسوس .

/ 72