لطفا منتظر باشید ...
اتحاد عالم و علم
سهم صدرالمتألهين ( ره ) در تبيين تجرد اصل علم بيش از ديگران مى باشدزيرا اگر گذشتگان چون فخر
رازى ( 7 ) پنج فرق بين صورت علمى و صورت مادى ياد كرده بودند ملاصدرا ( ره ) به هشت فرق رساند .و اگر
ديگران همين مطلب را اشاره كرده اند
او به تفصيل پرداخت و مبرهن كرد . ( 8 )
اگر پيشينيان به تجرد
خصوص صورت عقلى معتقد بودند
وى تجرد هر گونه انديشه اى را ثابت نمود .
علم نحوه هستى است
و اگر پيشگامان اتحاد خصوص عاقل و معقول را حل كرده بودنداو اتحاد مطلق عالم با علم را كه
همان معلوم حقيقى است
حل نمود
نه متعلق علم كه از وى به معلوم بالعرض ياد مى شود .و خلاصه
اگر ديگران حقيقت علم را در محدوده مقولات دهگانه يا كمتر و يا بيشتر جستجوى مى كردند
وى
حقيقت علم را در بيرون از مرز ماهيت و بالاى قلمرو جنس و فصل و فوق اجناس عاليه مشاهده
نمود
زيرا علم را نحوه وجود يافت
( 9 ) و نشانه نزاهت حقيقت علم از ماهيت را تحقق آن در ذات
اقدس خداوند معرفى كرد
چون چيزى كه هم در واجب يافت مى شود و هم در ممكن
مبراى از سنخ ماهيت
مى باشد .توضيح كوتاهى بود پيرامون اين جمله از متن پيام حضرت امام دام ظله :حقيقت علم همانا
وجودى است مجرد از ماده
و هرگونه انديشه از ماده منزه است و به احكام ماده محكوم نخواهد شد .ديگر شما را خسته نمى كنم و از كتب عرفا و بخصوص محى الدين ابن عربى نام نمى برم كه اگر خواستيد از
مباحث اين بزرگمرد مطلع گرديد تنى چند از خبرگان تيزهوش خود را كه در اين گونه مسائل قويا دست دارند
راهى قم گردانيد تا پس از چند سالى با توكل به خدا از عمق لطيف باريكتر ز موى منازل معرفت آگاه گردند
كه بدون اين سفر آگاهى از آن امكان ندارد .
7 .المباحث المشرقيه ج 1 ص 332 . 8 . اسفار ج 3 ص 300 .9 . منبع پيشين ج 3 مرحله دهم ص 278 و 299 .
