شعائر دينى شان آزاد مى گذاشتند..(86)توماس آرنولد:مـهـم تـريـن و قـوى تـريـن ايـن عـوامـل [گسترش اسلام ] عبارت است از نفوذ و تاءثير زندگى پـيـروان
اسـلام ... ايـن حقيقتى است كه در زمان هاى اوّليه بسيارى از مسيحيان كه با زندگى و جـوامـع اسلامى
تماس پيدا كرده بودند، كاملا تحت تاءثير فضايلى كه در اسلام وجود داشت ، واقع شده بودند و مى شدند و
آن را مى پذيرفتند..(87)اسـلام ديـن صـلح اسـت و زنـدگـى مسالمت آميز را خواهان است ، جز در مواردى كه چاره اى جز جنگ نمى
بيند دست به اسلحه مى برد.زيرا اسلام در حالى جهاد را يكى از وظايف دينى دانسته است كه براى (حقوق بشر) و (انسانيت ) و بـه ويـژه
(حـق حـيـات ) ارزش بـسـيـار قـائل اسـت و حـفـظ جـان و آبـروى انـسان ها را در درجه اوّل اهميّت قرار
داده است .قـرآن كـريـم پـس از نـقـل مـاجـراى كـشـتـه شـدن هـابـيـل بـه دسـت قابيل مى فرمايد:(مـِن اءَجْلِ ذلِكَ كَتَبْنَا عَلَى بَنِي إِسْرَائِيلَ اءَنَّهُ مَن قَتَلَ نَفْساً بِغَيْرِ
نَفْسٍ اءَوْ فَسَادٍ فِي الْأَرْضِ فـَكـَأَنَّمـَا قـَتـَلَ النَّاسَ جـَمـِيـعـاً وَمـَنْ
اءَحْيَاهَا فَكَأَنَّمَا اءَحْيَا النَّاسَ جَمِيعاً وَلَقَدْ جَاءَتْهُمْ رُسُلُنَا
بِالْبَيِّنَاتِ ثُمَّ إِنَّ كَثِيراً مِنْهُم بَعْدَ ذلِكَ فِي الْأَرْضِ لَمُسْرِفُونَ).(88)بـه هـمـيـن دليـل ، بـر بـنـى اسـرائيـل مـقـرّر كـرديـم كـه هـر كـس ، انـسـانـى را بدون ارتكاب
قـتـل يـا فـسـاد در روى زمـيـن بكشد، چنان است كه گويى همه انسان ها را كشته است .و كسى كه انسانى را
از مرگ برهاند، گويى همه مردم را زنده كرده است .سـنـگـيـنـى ايـن جـرم چـنـانـكـه عـلاّمـه طـبـاطـبـائى مـى نـويـسـد بـه دليل آن است كه :كـسـى كـه خـون يـك نـفـر بـى گـناه و بدون جرم را مى ريزد، در حقيقت آمادگى دارد كه جنايات
بـيـشـتـرى انجام دهد. او در حقيقت به انسانيت حمله كرده و او را كشته است و انسانيت يك حقيقت واحده
است و فرد و جمع ... در آن يكسان است ..(89)
روابط در جوامع انسانى :
جوامع انسانى بر سه بخشند و اسلام در تشريع جنگ و صلح و نوع روابط با هر يك ازاين سه گروه ، دستورهايى ويژه دارد اين گروه ها عبارتند از:1ـ مسلمانان ؛
2ـ اهل كتاب ؛
3ـ مشركان و ملحدان .روابط مسلمانان با يكديگر: در جوامع و كشورهاى اسلامى ، روابط، برادرانه است و دين اسلام ، يـعـنـى
اعـتـقـاد بـه اصـول سـه گـانـه تـوحـيـد، نـبـوت و مـعـاد، شـيـرازه ايـن بـرادرى را تشكيل مى
دهد.(إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ اءَخَوَيْكُمْ وَاتَّقُوا اللَّهَ
لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ).(90)مؤ منان برادر يكديگرند. پس ميان دو برادر خود، صلح و آشتى برقرار كنيد.ميان كشورهاى اسلامى روابط، بر صلح و صفا استوار است و اگر كشورى مسلمان به يك كشور اسـلامـى
تـجـاوز كـنـد. مـسـلمـانان بايد ابتدا بين آنان آشتى و صلح برقرار سازند و چنانچه كـشـور مـتجاوز
تسليم نشد به دفاع در برابر تجاوز كشور متجاوز برخيزند و كشور اسلامى مظلوم را يارى كنند:(وَإِن طـَائِفـَتـَانِ مـِنَ الْمـُؤْمـِنـِيـنَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُمَا فَإِنْ
بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الْأُخْرَى فـَقَاتِلُوا الَّتِي تَبْغِي حَتَّى تَفِي ءَ إِلَى
اءَمْرِ اللَّهِ فَإِن فَاءَتْ فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُمَا بِالْعَدْلِ وَاءَقْسِطُوا إِنَّ
اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ).(91)و هـرگـاه دو گروه از مؤ منان باهم به نزاع و جنگ پردازند، آنان را آشتى دهيد؛ و اگر يكى از آن دو بـر