لطفا منتظر باشید ...
فصل اول
جنگ يا صلح ؟
(از ديدگاه حقوق بين الملل و اسلام )واژه جهاد
(جـهـاد) از ريشه (جُهد) يا (جَهد) به معناى زحمت و مشقّت يا توان ، طاقت ، كوشش و تلاش بسيار تواءم باسختى است ..(2)فقيهان در معناى اصطلاحى جهاد گفته اند:(بذل النفس والمال والوسع فى اعلاء كلمة الاسلام واقامة شعائر الايمان .).(3)[جهاد] عبارت است از: بذل جان ، مال و توان در راه اعتلاى اسلام و برپا داشتن شعائر دين .رهبر معظم انقلاب اسلامى در تبيين تعريف اصطلاحى جهاد مى فرمايد:(هر چيزى كه هم تلاش باشد و هم در مقابله با دشمن باشد، جهاد است . يعنى ممكن است يك كارى انـجـام
دهـنـد، زحـمـت هم بكشند، بگويند ما داريم جهاد مى كنيم ، نه جهاد يك شقّش اين است كه در مقابله با
دشمن باشد.).(4)(تلاش و كوشش تواءم با سختى )، (مقابله با دشمن و دفع هجوم وى ) و (اعتلاى اسلام و در راه خدا بودن )
عوامل تعيين كننده در معناى اصطلاحى جهاد هستند.
اقسام جهاد
جـهـاد بـه اعـتـبـار (دشـمـن )، (نـوع هـجـوم و مـقـابـله ) و (ارزش و اهـمـيـت )، اقـسـامـى دارد. ازقـبـيـل : (جـهـاد اكـبـر)، (جـهـاد اصـغـر)، جـهـاد ابتدايى )، (جهاد دفاعى )، (جهاد فرهنگى )، (جهاد
اقتصادى )، (جهاد سياسى ).جـهـاد بـراى دفـع هـر مـوجـودِ (شـرّآفـرين ) ى است كه بخواهد به انسان زيان برساند؛ مانند
شـيـطـان كـه مـى كـوشـد انـسـان را گـمـراه سـازد. و نـفـس امّاره كه آدمى را به بدى ها فرا مى
خواند.(5) و دشمنانى كه بندگى و ذلّت انسان ها را مى طلبند.پـيـامـبـر اكـرم (ص )مـصـاف بـا دشمن بيرونى را (جهاد اصغر) و مخالفت با هواى نفس را (جهاد اكبر)
ناميده به رزمندگانى كه از جنگ بازگشته اند فرموده است :(مَرْحَبًا بِقَوْمٍ قَضَوُا الْجَهادَ الاَْصْغَرِ وَ بَقِىَ عَلَيْهِمُ الْجِهادَ الاَْكْبَرِ)
آفـريـن بـر مردمى كه جهاد كوچك را انجام داده اند، ولى جهاد اكبر همچنان بر عهده ايشان باقى است .(پرسيدند: اى رسول خدا! جهاد اكبر چيست ؟)
فرمود: (جهاد النفس ) (مبارزه با اشتهاى سيرى ناپذيرى نفس ).(6)مفسران نيز واژه جهاد در برخى آيات را اعمّ از جهاد با نفس و جهاد با دشمن دانسته اند.عـلاّمـه طـبـاطـبائى در تفسير آيه
(وَجَاهِدُوا فِي اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ هُوَ اجْتَبَاكُمْ
وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّيـنِ مـِنْ حـَرَجٍ مِّلَّةَ اءَبـِيـكـُمْ إِبْرَاهِيمَ هُوَ
سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ مِن قَبْلُ وَفِي هذَا لِيَكُونَ الرَّسُولُ شـَهِيداً عَلَيْكُمْ
وَتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ فَأَقِيمُوا الصَّلاَةَ وَاَّتُوا الزَّكَاةَ
وَاعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلاَكُمْ فَنِعْمَ الْمَوْلَى وَنِعْمَ النَّصِيرُ(7))مى نويسد:بـا تـوجـه بـه قيد (فى اللّه ) جهاد در آيه ، اعمّ از (جهاد اصغر) و (جهاد اكبر) است . و اداى حقّ جـهاد
به اين است كه انسان ، در جهاد داراى خلوص باشد و جهاد، خالص براى خدا انجام گيرد و هيچ چيز در آن
شريك نباشد).(8)هـمـچـنين ايشان مضمون آيه 35 مائده (9) را اعم از (جهاد نفس ) و (جهاد با كفّار) دانسته است ..(10)مـرحـوم طبرسى ، جهاد در آيه
(وَالَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ
اللَّهَ لَمَعَ الْمُـحْسِنِينَ )(11)
را بـه جـهـاد با كفّار و جهاد با هواى نفس تفسير كرده است ..(12)اين گستره در روايات نيز آمده است . روايتى در اين رابطه گذشت . در روايتى ديگر از پيامبر(ص ) چنين نقل
شده است :
