نـمـايـنـد. امـّا مـلّتـى كـه ايـن خـصـيـصـه را از دسـت داد، ديـگـران بـراى او شـخـصـيـّتـى
قائل نمى شوند و از هر گونه انصافى درباره اش مضايقه مى كنند..(128)ايـن فـرجـام تـلخ ، طبيعى است و كسانى كه در راه شرافت ، از فداكارى و جانبازى و قربانى خوددارى مى
ورزند، قربانى هايى بيشتر در خوارى و پستى خواهند داد.اميرمؤ منان (ع )به كوفيان سست عنصر، كه از جهاد سر مى تافتند، مى فرمايد:اگـر مـا نـيز چون شما [سست عنصر] مى بوديم . ستون دين استوار نمى شد و هيچ شاخه سبزى از درخـت ايـمـان
نـمـى رُسـت . بـه خـدا سـوگـنـد دور نـبـاشـد كه خون بنوشيد و جامه پشيمانى بپوشيد..(129)كـسى كه از برداشتن سلاح ، سر باز مى زند، بايد خود را براى زندگى در سايه ترس از سلاح آماده كند..(130)امام خمينى (قدّس سرّه ) درباره آيه 24 سوره توبه مى فرمايد:ايـن آيـه تـنـبـّه داده اسـت كـه جـهـاد فـى سـبـيـل اللّه در راءس تـمـام احـكـام اسـت كـه آن
حـافـظ اصـول است و تذكّر داده كه در صورت قعود از جهاد، منتظر عواقب آن باشيد از ذلّت و اسارت و بـر
بـاد رفـتـن ارزش هـاى اسـلامـى و انـسـانـى و نـيـز از هـمـان چيزها كه خوف آن را داشتيد از قتل عام
صغير و كبير و اسارت ازواج و عشيره و بديهى است كه همه اينها پيامد ترك جهاد... است ..(131)از اين روست كه عذاب الهى در دنيا و آخرت دامن تاركان جهاد را مى گيرد:(إِلا تَنْفِرُوا يُعَذِّبْكُمْ عَذَاباً اءَلِيماً وَيَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَيْرَكُمْ وَلاَ
تَضُرُّوهُ شَيْئاً وَاللّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ).(132)اگر [به سوى ميدان جهاد] حركت نكنيد، [خداوند] شما را با عذابى دردناك مجازات مى كند.
ماهيت و ويژگى هاى جنگ در اسلام
جـنـگ در اصطلاح فقيهان و اسلام شناسان ، تحت عنوانِ (جهاد) آمده و به عنوان تكليف و وظيفه اى الهـىبـراى مسلمانان ، در منابع اسلامى جايگاهى بلند احراز كرده است . اهمّ ويژگى هاى جهاد اسلامى
عبارتند از:
1ـ در راه خـدا بـودن ( فـى سـبـيـل اللّه ):
در قـرآن كـريـم واژه (جـهـاد) و (قـتـال ) بـا قـيـد (فـىسـبـيـل اللّه ) آمـده اسـت . قـيـد (فـى سـبـيـل اللّه ) نـشـانـگـر آن اسـت كه جنگ و جهاد اسلامى در
راه خدا و بنابر دستور و رضاى او و براى تحقق اهداف الهى است و هر جنگى كه از اين ويژگى بى بهره باشد،
از نظر اسلام بى ارزش است .(فى سبيل اللّه ) رمز جهاد است كه مجاهدان در راه خدا را از پيكارجويان راه طاغوت جدا مى كند:(الَّذِيـنَ اَّمـَنـُوا يـُقـَاتـِلُونَ فـِي سـَبـِيـلِ اللّهِ وَالَّذِيـنَ كـَفَرُوا
يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ الطَّاغُوتِ فَقَاتِلُوا اءَوْلِيَاءَ الشَّيْطَانِ إِنَّ كَيْدَ
الشَّيْطَانِ كَانَ ضعِيفاً).(133)كسانى كه ايمان آورده اند در راه خدا پيكار مى كنند و آنان كه كافرند، در راه طاغوت .
2ـ رعـايـت عـدالت :
جـنگى كه با خوى تجاوزگرى عجين باشد، در پيش چشم همگان زشت ، و از ديـدگـاه اسلام منفور و زيانبار است . جنگ عادلانه جنگى است كه اوّلا براى رفع تجاوز و رفع ظـلم و بـيـدادگـرى و شـرك
و بـت پـرسـتـى بـاشـد؛ و ثـانـيـا از هـر گـونـه عـمـل سـتـمـگـرانـه بـه دور بـاشـد و جهاد
اسلامى چنين است . در جهاد اسلامى ، زنان ، كودكان ، بـيـمـاران ، كـهـنـسـالان در امان هستند و با
اسيران و زخميان دشمن به گونه انسانى و همراه با راءفت و رحمت اسلامى رفتار مى شود كه در فصل آينده از
اين موضوع بحث خواهد شد:(وَقـَاتـِلُوا فـِي سـَبـِيـلِ اللّهِ الَّذِيـنَ يـُقـَاتـِلُونـَكـُمْ وَلاَ تـَعـْتـَدُوا
إِنَّ اللّهَ لاَ يـُحـِبُّ الْمُعْتَدِينَ).(134)در راه خـدا بـا كسانى كه با شما مى جنگند، نبرد كنيد و از حدّ تجاوز نكنيد، كه خدا متجاوزان را دوست
نمى دارد!
ايـن آيـه پـيـامـى انـسانى دارد و آن اين كه در جنگ از حدّ و قانونى كه خداوند تعيين كرده است ،