لطفا منتظر باشید ...
بـاكـى نـيـسـت ] كـودكـان و ديـوانـگـان را از جـهـاد مـعـاف دانـسـتـه انـد، به اين دليل كه آنان
داراى ضعف جسمانى و عقلانى اند و در زمره ضعيفان قرار دارند..(364)
3 ـ حرّيت
بيشتر فقيهان گفته اند، كسى كه در جهادشركت مى كند، بايد آزادباشد نه برده . تنها از ابن جـنـيدشرط نبودن آزادى نقل شده است .(365) بنابراين ، جهاد بر بردگان واجب نيست (366)؛ زيـرا پـيـامـبـر خـدا(ص
)تـنـهـا با افراد آزاد بر اسلام و جهاد بيعت كرد و از بردگان تنها بر اسلام (367) بيعت گرفت .بـرخـى نـيـز بـه آيـه (ليـس عـلى الضـُعـفـاء... وَ لا عـَلَى الَّذيـنَ لا يـَجـِدُونَ مـا
يـُنـفـِقـونـَ حَرَجٌ)(368) استدلال كرده اند به اين گونه كه برده ، مالك چيزى نيست ، نه از خود
اختيارى دارد و نه مال و ثروتى . از اين رو، بدون اجازه مولاى خود قادر و مجاز به انجام كارى نيست و در
زمره ضعيفان محسوب مى شود و تكليف جهاد بر عهده او نيست ..(369)
4 ـ مرد بودن
جهاد ابتدايى تنها بر مردان واجب است و بر زنان تكليفى نيست . امير مؤ منان (ع ) مى فرمايد:(كـَتـَبَ اللّهُ الْجـِهـادَ عـَلَى الرِّجـالِ وَالنِّسـاءِ. فـَجـِهـاد الرَّجـُلِ بـَذْلُ مـالِهِ وَ نـَفـْسـِهِ حـَتـّى يـُقـْتـَل فـى سـَبـيـلِ اللّهِ وَ جـِهـادُ الْمـَراءةِ اَنْ
تـَصـْبـِرَ عـَلى مـا تـَرى مـِنْ اَذى زَوْجـِهـا وَ غيرَتِهِ).(370)خـداونـد جـهـاد را بـر مـردان و زنـان واجـب فـرمـود. امـّا جـهـاد مـرد بـه بـذل جـان و مـال اسـت
تـاآن گـاه كـه در راه خـدا كـشـتـه شود، و جهاد زن ، آن است كه بر آزار و غيرتى كه از شوهر خود مى
بيند، صبر كند.شـايـد واجب نبودن جهاد بر زنان ، به دليل ضعف جسمانى آنان نسبت به مردان باشد كه داراى تـوان لازم
بـراى حـضـور در جـبهه جنگ نيستند.(371) نبرد، سختى و مشكلاتى بسيار دارد و قـدرت جـسـمـانـى و
نـيـروى بـدنـى مـى طـلبـد و از آن جـا كـه زنـان بـه دليـل سـاخـتـار بـدنـى و غيره فاقد قدرت
جسمانى براى جنگيدنند، شارع مقدس آنان را از جهاد ابتدايى معاف كرده است . و شايد علّت واجب نبودن ،
حرمت ناموسى و عنايت خداوند به زنان مؤ من باشد كه نمى خواهد آنان در معرض تهديد مشركان قرار گيرند.گـرچـه زنـان از جـهـاد مـعـافند و تكليفى براى حضور در جبهه ندارند، اگر با اجازه ولىّ امر
مـسـلمـانـان در جـبـهه حضور يابند و به گونه اى رزمندگان را در بهدارى رزمى ، پشتيبانى ، خـدمـات
و... يـارى دهـنـد، مـنـعـى نـيـسـت و مـرتـكـب فـعـل حـرام نـشـده انـد؛ هـمـچـنـان كـه در زمـان
رسـول خـدا(ص )، بـرخـى زنـان مسلمان با اجازه حضرت ، داوطلبانه براى امداد و كمك رسانى بـه
رزمـنـدگـان در جـبهه حضور مى يافتند.(372) و حتّى برخى در جنگ احد با دشمن جنگيدند و از پيامبر(ص )دفاع
كردند..(373)
5 ـ سلامت جسمانى
تكليف جهاد بر كسانى كه به هر دليلى داراى ويژگى هاى بايسته جسمانى نيستند،برداشته شده است ؛ زيرا جبهه جنگ و مصاف با دشمن ، مردانى نيرومند، سالم و ورزيده مى طلبد.كـسـانـى كـه از سلامت جسمانى بى بهره و از شركت در جهاد معافند، چند دسته اند: ناتوانان ، بيماران ،
نابينانان ، پيران فرتوت و افراد لنگ .
