فصل دوم
پيشوايان(ع) و روش آنان در جامعه
مرحله نخستين
و آن مرحله اى است كه رهبرى مكتب براى روبروشدن با انحرافى كه پس از وفات رسول
اكرم(ص)
در امت اسلام روى داد،در آن مرحله واقع گرديد.پس پيشوايان(ع)اين مرحله به شكل اساسى،
شخصاروياروئى و جبهه گيرى با اين صدمه را بر عهده گرفتندو مسئول حفظ امت از آن
صدمه بودند و به نگاهداشت اسلام بعنوان شريعتى مداوم و جاويدان عمل كردندبى آنكه
تحريفى بر آن دست يابد.اگر چه محافظت اسلام را به عنوان مجتمع و دولت ممكن
نمى دانستند ولى بهرحال آن را به منزله شريعتى پايا و مداوم محفوظ نگاه داشتند و چاره
انديشى امور مزبور از وظائف امام على(ع)و دو فرزندش حسن و حسين(ع)بود كه به
امام سجاد(ع)ختم مى گرديد.محور فعاليت آن ها،شامل برنامه ريزى و رعايت همه احتياطهاى
ممكن براى محدود ساختن و از بين بردن صدمه انحراف و نگاهدارى اسلام مى بود.
امام على بن ابيطالب (1)
مقدمه:
پيش از گفتار در مواضع امام(ع)از لحاظ رويدادها و كيفيت بررسى و حل آنها،بر ما است كههر چند به اختصار،از آن شرايط اجتماعى وسياسى كه پيش از حكومت او پيش آمده بود
وقوف يابيم،و از آنچه براى امت مسلمان آغاز گرديد و انحراف صريح از مبادى اسلام و از
تعليمات آن كه براى امت اتفاق افتاد،آگاه گرديم.ممكن است اين تحول و انحراف را ازآغاز نيمه
دوم دوران عثمان بن عفان با وضوح بيشتر ملاحظه كنيم.اين انحراف،خود بعدها اساس
شرايط و ملابسات اجتماعى و سياسى گرديد كه امام على(ع)
در آن مى زيست و از لحظه نخست كه زمام مسئوليت خلافت را در دولت اسلامى بر عهده
گرفت،براى نگاهدارى امت در مقابل صدمه انحراف و بازگشت مردم از آن انحراف به حيات
گرامى اسلامى كوشيد.
اينك به مهمترين رويداد مزبور و شرايط اوضاع و احوالى اشارت مى كنيم كه در ايجاد
تطورات بزرگ در عهد عثمان سهمى به سزا داشت و آثارناپسند آن در ايام خلافت امام على
همچنان باقى بود (2) .