لطفا منتظر باشید ...
تواضع و شكستگى
سالك بايد با توبه از «كبر» و «تكبر» با صفت فاضله «تواضع» و «شكستگى» متصف و متخلق گردد. تواضع از نشانههاى بازر بندگان حق، و از خصوصيات عبادالرحمن است. در قرآن كريم در مقام بيان خصوصيات «عبادالرحمن» اولين خصوصيتى كه براى آنان ذكر مىكند، صفت تواضع است.
مىفرمايد: «و عباد الرحمن الذين يمشون على الارض هونا و اذا خاطبهم الجاهلون قالوا سلاماً»(آيه 63 سوره فرقان) يعنى «بندگان خداى رحمان آنانند كه مشى آنها در زندگى بر روى زمين با تواضع وشكستگى است، و هرگاه جاهلان آنان را خطاب كنند، باكرامت و با زبان و خلق خوش پاسخ دهند».
صاحب صفت فاضله تواضع را خداى متعال دوست مىدارد. يعنى او را به سوى خود جذب مىفرمايد. و اين، اساس موفقيت سالك در طريق سلوك است. اصل مسئله جذبه ربوبى است، و اين عنايت مشكلها را آسان ميكند، و راه طولانى را كوتاه مىگرداند.
رسول اكرم صلى الله عليه و آله و سلم مىفرمايد: «أربع لا يعطيهن الله الا من يحبه: الصمت و هو أول العبادة، و التوكل على الله، و التواضع، و الزهد فى الدنيا»(جامع السعادات، ج 1، ص 362) يعنى «چهار چيز است كه خداى متعال آنها را نمىدهد مگر به آنان كه دوست مىدارد: صمت
و آن، اول و اولين عبادت است
و توكل بر خداى متعال، و تواضع، و زهد در دنيا».
تواضع و شكستگى از «خود» دور شدن، و «خود» را فراموش كردن است، و قرب به حضرت مقصود را در همين معنى مىتوان يافت. به همين جهت، كسب اين خلق كريم براى سالك طالب قرب از ضرورتهاست.
امام صادق عليه السلام مىفرمايد: «فيما أوحى الله عزوجل الى داود عليه السلام: يا داود، كما أن أقرب الناس من الله المتواضعون كذلك ابعد الناس من الله المتكبرون»(اصول كافى، ج،2، كتاب الايمان و الكفر، باب التواضع) يعنى «در آنچه خداى متعال به حضرت داود عليه السلام وحى نمود، فرمود: اى داود، بطورى كه متواضعان نزديكترين مردم به خدا هستند، متكبران نيز دورترين آنها از خدا مىباشند».
در مصباح الشريعه به نقل از امام صادق سلام الله عليه خصوصياتى براى تواضع ذكر شده است كه قسمتى از آنها چنين است:
1- تواضع، اصل هر شرف نفيس، و اساس هر مرتبه رفيعه مىباشد.
2- اگر تواضع را زبان و لغت آشنايى بود كه مردم مىفهميدند، از حقايق آنچه در مخفيات عواقب است خبر
