لطفا منتظر باشید ...
مر هوا را تو وزير خود مساز
كه بر آيد جان پاكت از نماز
كه بر آيد جان پاكت از نماز
كه بر آيد جان پاكت از نماز
(دفتر چهارم مثنوى)
شكستن نفس مسئله اسرارآميزى است
ترك هواها، و ترك مشتهيات نفسانى، شكستن «نفس» است، و اين امر در سفر الى الحق اسرار عميقهاى دارد.
هر چه «نفس» خود شكستى، دل را حيات بخشيدى، حقيقت خود را يافتى، به موطن خويش نزديك شد، و به قرب حضرت محبوب نايل آمدى. سر اين امر را نيز آنگاه مىيابى كه موفق بر آن شوى، و مادامى كه قدم در اين وادى نگذاشتهاى به سر آن واقف نگردى.
امام صادق از پدران بزرگوار خويش از رسول اكرم صلوات الله و سلامه عليهم اجمعين نقل مىكند كه فرمود:
«طوبى لمن ترك شهوة حاضرة لموعود لم يره». [1] يعنى «خوشا به حال كسى كه شهوت حاضر را براى نيل به موعودى كه نديده است ترك كند».
تأمل در اين بيان را به عهده اهل تأمل مىگذاريم.
«نفس» و به تغبير روشنتر «نفس اماره» دشمن انسان است، و انسان را از مقصد اعلى باز مىدارد، و شكستن اين دشمن به نفع انسان، و موجب حيات و سعادت وى مىباشد.
از امام جواد سلام الله عليه نقل شده كه فرمود:
«من أطاع هواه أعطى عدوه مناه». [2] يعنى «هر كس از هواى خود اطاعت كند، آرزوى دشمن خويش را بر آورده است».
و شايد منظور از «عدو» در اين بيان، همان شيطان باشد، وليكن فرقى نمىكند، زيرا نفس اماره هم از جنود اوست.
[1]. خصال صدوق، باب الواحد، حديث دوم.
[2]. بحار، ط ج، ج 70، ص 78.
