امر دهم: توبه و استغفار است
امر دهم، توبه و استغفار است، و مراقبت جانب معبود در بازگشت و اعتذار از خطاها، و طلب مغفرت براى آنها.
قال اللّه تعالى:
«و من يعمل سوءً اويظلم نفسه ثمّ يستغفراللّه يجداللّه غفوراً رحيماً» [1] لازم است سالك به تناسب اين مرتبه از مراقبه براى سالك هست و شرح آن گذشت، به خودى خود سالك را موظّف مىكند به توبه و استغفار در برابر هر نوع قصور و تقصير در خصوص همين امور و وظايف، و آداب مقام.
و اين، توبه و استغفارى است كه مخصوص همين مرتبه از مراقبه، و مخصوص اهل اين مرتبه و مقام است.
بنابراين، توبه و استغفارى كه در اين مقام به صورت يك وظيفه، و به عنوان امر دهم از امور دهگانه در مرتبه دوم مراقبه مطرح است، غير از آن توبه و استغفارى است كه در اوّل سلوك، يعنى بعد از «يقظه» و در مقام «توبه» از جمله وظايف سالك است. توبه و استغفار در آن مقام كه مقام توبه و بازگشت از مخالفت به طاعت است، به تناسب همان مقام مىباشد، و در حقيقت، توبه از فعل حرام و استغفار براى آن است، يعنى توبه از ترك يا تضييع واجب و استغفار براى آن. وامّا توبه و استغفار در اين مقام كه مقام «مراقبه» و مرتبه دوم آن است، توبه و استغفار ديگر و متناسب اين مقام است، يعنى توبه از «گناه مرتبه» يا «گناهان مرتبه» و استغفار براى آنهاست. (دقت شود).
از خدا مىخواه تا زين نكتهها در نلغزى و رسى در منتها (دفتر سوم مثنوى)
در اين مقام، يعنى در اين مرتبه از مراقبه كه سالك به امور و وظايف آن ملتزم
[1]. سوره نساء آيه 110.