مبانی نظری تزکیه جلد 1

آن هست» آمده است، بعد از جمله «فأما من تاب و آمن و عمل صالحاً» حكايتها دارد كه چه بهتر گفته نشود، تا نكته دانان خود بيابند آنچه را كه بايد بيابند.

تو، اى سالك، هر چه مى‏توانى در اين كريمه مباركه، و در نكات آن به تأمل بپرداز، شرايط مذكور در آنرا يك يك، و مجموعاً مورد دقت قرار بده، و معانى صحيح آنها را به نظر بياور، و وضع و حال خود را با آنها تطبيق كن، و ببين آيا اين شرايط را به معنى كلمه دارا هستى، يا نه؟ و سپس به اين نكته توجه كن كه در صورت دارا بودن اين شرايط كه به جاى خود بسيار مهم است و به آسانى به دست نمى‏آيد، وعده حتمى فلاح و نجات را نمى‏دهد، بلكه مى‏فرمايد اميد فلاح و نجات هست.

زينهار كه جمله‏هاى «تاب» و «آمن»و «عمل صالحاً» را به ميل خود معنى نكنى، تا با آن معانى دلخواه بتوانى خود و وضع خود را به آنها تطبيق دهى، و خود را از دارندگان اين شرايط بدانى، و ندانسته خود را فريب دهى.

از آن مدعيان خيال پرور، و فريب خورده نباشى كه از همه جا و همه چيز بى خبرند، و با يادگرفتن چند كلمه از اينجا و آنجا، و حفظ كردن ابياتى از اشعار اين و آن، و زمزمه كردن آنها و يافتن حالات كاذب، و با پرداختن به يك سلسله اوراد و اذكار، و بالاخره با در پيش گرفتن راه و روشى كه در حقيقت ساختگى است و ساخته خود آنان و يا كسانى مانند آنان است، بدون اينكه صراط مستقيم قرآنى و بشناسند و به آن ملتزم باشند، اين آيه و آيات مشابه آن، و بلكه همه آيات را طبق اهواء و اميال، و يا طبق اوهام و خيالات خويش، توجيه و تفسير مى‏كنند، و نه تنها كاملا اميد فلاح و نجات را دارند، بلكه در عين اينكه به معنى كلمه قدم در طريق نگذاشته‏اند، خود را در زمره صاحبان منزلت، و اصلان حقيقت، و كاملان طريقت مى‏دانند، و دعويهاى بزرگ‏ترى هم دارند، و بى‏خبرانى را نيز دور خود جمع كرده‏اند، در صورتى كه نه چيزى فهميده‏اند، و نه قدمى برداشته‏اند، و بديهى است آنها هنوز اسير هواها، و سخت گرفتار مكايد شيطان و نفس هستند و خود نمى‏دانند، و يا مى‏دانند و براى شكار قلوب و ارواح ساده، و جاهلان بى تميز آمده‏اند كه اينان نيز زيادند.