مبانی نظری تزکیه جلد 1

الف: سدس اوّل نيمه دوم شب.

ب: سحر، يا قسمت آخر شب كه منتهى به فجر صادق مى‏گردد.

سدس اوّل نيمه دوم شب سدس اوّل نيمه دوم شب از اوقات مخصوص شب، ساعت پر بركت، و وقت خاصّ دردمندان است. سرّ آن را اهل آن دانند، و بركات آن را سالكان يابند.

(دفتر پنجم مثنوى)

از امام صادق سلام اللّه عليه نقل شده است كه:

«انّ فى الليل لساعة مايوافقها عبد مسلم ثمّ يصلّى و يدعو اللّه عزّو جلّ فيها الاّ استجاب له فى كلّ ليلة، قلت: أصلحك اللّه و أىّ ساعة هى من اللّيل قال: اذا مضى نصف اللّيل و هى السدس الاول من اول النّصف» [1] يعنى «در هر شبى ساعتى وجود دارد كه نمى‏شود بنده مسلمان در آن ساعت نماز بخواند و به دعا بپردازد مگر اينكه خداى متعال او را اجابت مى‏فرمايد. راوى مى‏گويد: گفتم: خدا شما را مشمول عنايات بالاى خود قرار دهد، آن كدام ساعت از شب است؟ فرمود: آن وقت كه از شب نصف آن گذشت، و آن در حقيقت، يك ششم اوّل از نصف دوم شب است».

اين ساعت كه گفتيم وقت خاصّ دردمندان است، در اصل، وقت خاصّ سالكان صادق است كه دردمندان اصلى و واقعى مى‏باشند. دردمندى به معنى كلمه فقط مخصوص آنان بوده و اهل درد نيز همانها هستند. دردمندان ديگر به اصل درد خويش جاهل، واز درد اصلى خود غافلند. به آنچه درد نيست پرداخته‏اند، و در اوهام خود عمر درباخته‏اند. و آنگاه به خود آمده و بيدار خواهند شد كه فرصت از دست رفته، و وقت چاره جويى گذشته است. اى كاش دست عنايتى به سراغ آنان بر آيد، و به خيال زدگى وحشتناكى كه دامنگيرشان گشته است واقف سازد، تا مهلت تمام نشده به خود آيند، و راهى را كه بايد،

[1]. اصول كافى، ج 2، ص 478.