تربيت از ماده *((*ربو*))* مصدر باب تفعيل ، به معناى پرورش دادن است كه در آن نموّ و زيادتى ملاحظه شده است ؛ مانند تزكيه كه آن نيز به معناى نمو و رشد است . راغب گويد: *((*ربّ*))* در اصل به معناى تربيت است و ربّ به طور مطلق فقط بر خداوند اطلاق مى گردد كه متكفّل اصلاح موجودات است .در قران كريم ، مشتقّات تربيت چند بار به كار رفته است از جمله :الف ) و ترى الارض هامدة فاذا انزلنا عليها الماء اهتزّت و ربت (20) زمين را خشك و بى حاصل مى بينى ، پس هنگامى كه باران فرو مى فرستيم تكانى مى خورد و رشد و نموّ گياهان در آن آغاز مى شود.ب ) و قل ربّ ارحمهما كماربّيانى صغيرا(21) بگو خدايا والدينم را مورد رحمت خود قرار ده همان طورى كه آنان مرا در كودكى مورد لطف و رحمت خويش قرار دادند.بعضى از محققّين گويند: ربّ در جمله *((*ربّيانى صغيرا*))* از مادّه *((*ربو*))* است نه از مادّه *((*ربب *))* چون معناى تربيت ، در نوع مواردى كه به كار رفته عبارت است از نموّ و زيادت جسمانى و پرورش مادّى ؛ و تربيت و سوق دادن به كمال و سعادت معنوى در اغلب موارد ملاحظه نشده است البتّه تربيت يك مفهوم عامّى دارد كه جميع مراتب حصول نشو و نما و زيادتى را به هر كيفيتى كه باشد اعم از مادى و معنوى شامل مى شود(22) بنابراين واژه تربيت ، - با توجه به ريشه آن - به معناى فراهم آوردن موجبات فزونى و پرورش است .علاوه بر اين ، تربيت به معناى تهذيب نيز استعمال شده كه به معناى از بين بردن صفات ناپسند اخلاقى است . گويا در اين استعمال نظر به آن بوده است كه تهذيب اخلاقى مايه فزونىِ مقام و منزلت معنوى است و از اين حيث مى توان تهذيب را تربيت دانست .
قرآن ، كتاب تربيت
قرآن كريم ، كتاب هدايت ، نور، شفاء، رحمت ، تذكّر، موعظه ، بصيرت و برنامه زندگى و داروى مؤ ثّر براى همه دردها معرّفى شده است كه در سايه عمل به دستورات آسمانى آن ، انسان مى تواند به سعادت ابدى برسد.يا ايها الناس قد جاءتكم موعظة من ربكم و شفاء لما فى الصدور و هدى و رحمة للمؤمنين (23) علاّمه طباطبايى قدس سره مى فرمايد: اگر چهار صفتى كه در اين آيه براى قرآن آمده با خود قرآن سنجيده شود آيه