حضرت على عليه السلام مى فرمايد التوبه تطهر القلوب و تغسل الذنوب توبه ، وسيله تطهير و پاكى قلوب و باعث پاك شدن گناهان است و نيز مى فرمايد: حسن التوبة يمحو الحوبة (781) نيكو توبه نمودن ، معصيت را از بين مى برد.(782)
3 - توبه مايه نزول رحمت :
حضرت على عليه السلام مى فرمايد التوبه تستنزل الرحمه توبه موجب نزول رحمت الهى است .
4 - آسان تر از توبه :
قال على عليه السلام ترك الذنب اهون من طلب التوبة (783) ترك گناه ، آسان تر از توبه است .
5 - عدم جواز تاءخير توبه :
قال رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله يابن مسعود لا تقدّم الذنب و لاتؤ خر التوبة و لكن قدمّ التوبة و اخّر الذنب (784) پيامبر فرمود: اى پسر مسعود! گناه را جلو نيانداز و توبه را تاءخير نيانداز، بلكه توبه را مقدم بدار و گناه را به تاءخير بيانداز.
6 - نشانه هاى تائبان قال رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله :
اءتدرون من التائب ؟ قالوا الّلهم لا. قال : اذا تاب العبد و لم يرض الخصماء فليس بتائب ، من تاب و لم يزد فى العبادة فليس بتائب ، من تاب و لم يغيّر لباسه فليس بتائب ، من تاب و لم يغيّر رفقائه فليس بتائب ، من تاب و لم يفتح قلبه و لم يوسع كفّه فليس بتائب ، من تاب و لم يقصّر امله و لم يحفظ لسانه فليس بتائب ، من تاب و لم يغيّر خلقه و نيّته فليس بتائب ، من تاب و لم يغيّر خلقه و نيّته فليس بتائب ، من تاب و لم يقدم فضل قوته من بدنه فليس بتائب ، اذا استقام على هذه الخصال فذاك التائب (785) پيامبر صلّى اللّه عليه و آله از اصحاب خود پرسيدند: آيا مى دانيد تائب چه كسى است ؟ عرض كردند: نه ، فرمود: اگر كسى توبه كند وكسانى را كه به آنان بدى كرده است راضى نكند ولباس خود را تغيير ندهد ودوستان (منحرفش ) را تغيير ندهد وقلب خود را باز نكند وبذل وبخشش پيدا نكند وآرزويش را كوتاه و زبانش را حفظ نكند واخلاق ونيتش را تغيير ندهد و طعام خود را كم نكند، تائب نيست و هرگاه انسانى اين صفات را تحصيل كند توبه كننده واقعى است .
كلام مرحوم فيض كاشانى
مرحوم فيض كاشانى مى فرمايد: توبه از امور اختصاصى نيست بلكه نسبت به اشخاص و احوال عموميت دارد و هيچ كس از آن بى بهره نيست قال اللّه تعالى : وتوبوا الى اللّه جميعا(786) همگى به درگاه خدا توبه كنيد.در اين آيه خطاب عمومى است و اختصاص به گروه معينى ندارد.امّا اين كه بر هر انسانى لازم است در تمام حالات توبه و انابه نمايد. براى آن است كه هيچ كس از معصيت جوارحى بر كنار نيست و به فرض آن كه گاهى از اوقات اعضا و جوارحش مرتكب معصيت نشود، در قلب مرتكب معصيت مى شود و اگر قلبا به ارتكاب معصيت نپردازد از وسوسه شيطان كه او را از ذكر خدا غافل مى سازد بر كنار نيست و ثابت است كه همه اين موضوعات موجبات نقص او را فراهم مى سازند و هر يك از اين ها داراى اسبابى است و اسباب تركشان همان است كه به ضد آن ها بپردازد و از آن ها رجوع كند و توبه هم به معناى رجوع است و هيچ كس خالى از اين نقيصه نيست ليكن در مقدارش ، متفاوتند و در اصل گناه مشتركند و اما گناه انبيا و اوصيا مانند گناه ما نيست گناه آن ها اين است كه از ذكر دايمى حق باز مى مانند و به امور مباح مى پردازند و چون از توجه به مباحات باز مانند اجرشان مضاعف گردد.حضرت صادق عليه السلام فرمود: رسول اكرم با آن كه گناهى مرتكب نمى شد، در هر شبانه روز صد مرتبه استغفار مى كرد. خداوند متعال اولياى خود را بدون هيچ گناهى به مصيبت ها و ناراحتى هايى دچار مى فرمايد تا اجرشان را مضاعف گرداند.و اين كه گناه را استثنا كرده براى آنست كه گناه آنان مانند گناه ما نيست و گناه هر يك از آن ها به اندازه قرب منزلت اوست . قال الصادق عليه السلام انّ رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله يتوب الى اللّه و يستغفر فى كل يوم و ليلة ماءة مرّة من غير ذنب ان اللّه يخصّ اوليائه بالمصائب لياءجرهم عليها من غير ذنب يعنى من غير ذنب كذنوبنا فان ذنب كل احد انما هو بحسب قدره و منزلته عنداللّه .(787)
لطفا منتظر باشید ...
