لطفا منتظر باشید ...
گفت و گويى با استاد سعيدى
درباره سيّد جمالالدين اسدآبادى
‹‹ ... گفت و گويى را كه در اينجا ملاحظه مىكنيد، در واقع فشردهاى از يك ‹‹ مباحثه مفصل ›› با استاد سيّد غلامرضا سعيدى درباره ‹‹ شخصيتهاى اسلامى ›› يك قرن اخير، در بخشى از جهان اسلام است.گفتگو با ايشان كه از 75 سال پيش با انديشهها و افكار آنها آشنا بوده و از نيم قرن پيش، با سفر به
كشورهاى اسلامى، آثار و نتايج كوششهاى آنها را از نزديك مشاهده نموده است، ضرورى مىنمود...اين گفت و گو، چند بخش ديگر نيز درباره علامه ‹‹ اقبال لاهورى ››، علامه ‹‹ امينى ›› مرحوم
آيتاللَّه ‹‹ كاشف الغطاء ›› دارد كه چون طولانى است، از نقل آنها خوددارى مىشود و فقط به نقل
بخش كوتاهى كه درباره ‹‹ سيّد جمالالدين اسدآبادى ›› است، اكتفا مى شود...‹‹ يادآورى اين نكته نيز ضرورى است كه اين بحث، در جلد اول يادنامه سيّد جمالالدين اسدآبادى،
چاپ قم، كه بهكوشش و مقدمه اينجانب در سال 1345 از سوى انتشارات ‹‹ دارالعلم ›› قم منتشر گشته، نقل
شدهاست. ››خوشبختانه ‹‹ يادنامه ›› مزبور، هم اكنون با 80 مقاله تحقيقى از اساتيد محترم و نويسندگان معروف،
و در دو مجلد، آماده نشر است كه اميدواريم بيارى حق، بزودى در ضمن ‹‹ مجموعهاى درباره سيد ›› چاپ
و در اختيار اهل تحقيق و عموم علاقهمندان، قرار گيرد.در همين رابطه، يادنامهاى ديگر شامل مقالات شخصيتهاى جهان اسلام به زبان عربى تهيه شده كه
انشاءالله در ضمن همان مجموعه، منتشر خواهد شد.سيد هادى خسرو شاهى
متن گفت و گو
سوال
استاد محترم، در گفت و گوى پيشين درباره مرحوم مدير نراقى سخن گفتيد و خاطر نشان ساختيد كه او در شكل گرفتن عقايد مذهبى و اجتماعى شما نقش مؤثر داشت. لطفاً در اين باره توضيحات بيشترى بفرماييد؟
جواب
به طورى كه گفتم من در اوايل مشروطيت در ‹‹ بيرجند ›› مشغول تحصيل بودم. استاد بزرگ ما مرحوم مدير نراقى بود كه مردى صاحب فضل و با اطلاع بود... سالها پس از پايان تحصيلات دوباره با مرحوم
نراقى در تهران تجديد عهد كردم.با ديدار و مصاحبت مجدد اين مرد، بسيارى از حقايق زندگى پرافتخار وى براى من كشف شد و معلوم شد اين
مرد پرتلاش، در سنين پيش از بيست سالگى، در همه كورانهاى سياسى دوران سيّد جمالالدين بوده و حتى در
فعّاليّتهاى زيرزمينى -كه آزاديخواهان آن روز داشتند- همكارى داشته است.مرحوم ‹‹ مدير نراقى ›› را به قطع مىتوان مردى جامع، عالم، آگاه به مسائل و موضوعات مذهبى و
برخوردار از حميّت دينى و غيرت اجتماعى دانست. او در حدود شصت سال پيش به بيرجند آمد و به تدريس
پرداخت. چون در سالهاى اول و دوم درك ما اقتضاى مسائل اجتماعى را نداشت، او در طى بياناتى به تشريح
مسائل اجتماعى مىپرداخت و ذهن ما را با مسئله مشروطيت و آزادى آشنا مىكرد.در ميان كسانى كه گردانندگان اصلى مشروطيت بودند و او نام آنها را بيش از ديگران مىآورد، سيّد
جمالالدين بود.
