فلسفه اخلاق نسخه متنی

بازو است . شجاعت قوت قلب است نه زور بازو ، نقطه مقابل جبن و تهور است ، يعني نترس بودن و در عين حال بي احتياط نبودن شجاعت هر كس به آن اندازه است كه روح مردانگي در روحش باشد و عفته علي قدر غيرته ( 1 ) اين جمله خيلي عجيب است : پاكدامني هر كس به اندازه غيرتش است يعني آدمهايي كه عفت ندارند ، مرداني كه بي عفتند ، بي غيرتند آدم بي عفت كه نسبت به ناموس ديگران عفت ندارد ، اگر خودش نسبت به ناموس خودش غيرت مي داشت محال بود كه عفت نداشته باشد هر جا كه شما آدم ناپاك و بي عفتي پيدا كرديد بدانيد كه حس غيرت نسبت به ناموس خودش هم در او مرده است و لذا در جاي ديگر مي فرمايد : ما زني غيور قط ( 2 ) هرگز يك آدم با غيرت زنا نمي كند هر كه زنا كرده بي غيرت بوده و در واقع خودش هم چندان اهميتي نمي داده كه ديگري با ناموسش زنا بكند .

باز كلام ايشان است در همان نامه اي كه به امام حسن نوشته اند : لا تكن عبد غيرك و قد جعلك الله حرا ( 3 ) پسرم هرگز در دنيا بنده كسي مباش زيرا خدا تو را آزاد آفريده است در اعلاميه حقوق بشر كه فرانسويها منتشر كردند آن جمله طلائيش كه اين اعلاميه با آن شروع مي شود اين است : " خدا انسانها را آزاد آفريده است " اميرالمؤمنين در هزار و دويست سال قبل از آنها فرمود : لا تكن عبد غيرك و قد جعلك الله حرا هرگز بنده كسي مباش زيرا خداي متعال تو را آزاد آفريده است . حال كم كم به شرح و تفسير اينها بپردازيم .

1. نهج البلاغه فيض ، حكمت 44 ، ص . 1110

2. نهج البلاغه فيض ، حكمت 297 ، ص . 1232

3. نهج البلاغه فيض ، نامه 31 قسمت 45 ، ص . 929