علم بى پايان - قرآن و معارف عقلی نسخه متنی

علم بى پايان

قرآن براى مجسم ساختن علم بى پايان خداوند، بيانى دارد كه در نوع خود شاهكار عجيبى است، و هيچ جمله و بيانى نمى تواند جاى گزين او گردد چنان كه مى فرمايد:.

(وَلَوْ أَنَّمَا فِى الأَرْضِ مِن شَجَرَةٍ أَقْلام وَالْبَحْرُ يَمُدُّهُ مِنْ بَعْدِهِ سَبْعَةُ أَبْحُرٍ مَا نَفِدَتْ كَلِمَاتُ اللّهِ إِنَّ اللّهَ عَزِيز حَكِيم؛(15).

اگر همه درختان روى زمين قلم شوند و درياهاى روى زمين به كمك هفت درياى ديگر براى نوشتن كلمات خدا مركب گردند، هرگز كلمات خدا به پايان نمى رسد).

مضمون اين آيه بهترين بيانى است كه مى تواند حقيقت بى پايان بودن علم او را مجسم سازد و هيچ رقم رياضى - ولو هر اندازه بزرگ تر باشد - نمى تواند جاى اين بيان بنشيند. اگر مى فرمود: شماره معلومات خدا و اسرار جهان آفرينش به اندازه عددى است كه يك ميليون صفر همراه آن باشد هرگز نامتناهى بودن علم و دانش او را نمى رسانيد، در صورتى كه بيان ياد شده بهترين مبين و بازگوكننده علم نهايت ناپذير او مى باشد. و به قول برخى از دانشمندان: قرآن براى مجسم ساختن و تبيين عدد بى نهايت و نزديك كردن معناى علم بى پايان خداوند با افكار ما، شاهكار جالبى به كار برده و از اعداد زنده و جاندار استفاده كرده است. عدد زنده آن است كه فكر ما را همراه خود تا آن جا كه پيش مى رود، ببرد و واقعيت خود را - آن چنان كه هست - به ما نشان دهد و روح، عظمت و زبان داشته باشد و اين عدد، جز آن چه در آيه آمده است چيز ديگرى نيست.

(1). فصلت (41) آيه 10.

(2). سفينة البحار، ماده (يوم).

(3). يوسف (12) آيه 100.

(4). نمل (27) آيه 23.

(5). ر.ك: اعراف (7) آيه 54؛ يونس (10) آيه 3؛ رعد (13) آيه 20؛ طه (20) آيه 5؛ فرقان (25) آيه 59؛ سجده (32) آيه 4؛ حديد (57) آيه 4.

(6). مرحوم مجلسى در بحار الانوار (ج 58، ص‏5) اين نظر را به محقق داماد نسبت داده است.

(7). يونس (10) آيه 3.

(8). رعد (13) آيه 2.

(9). مؤمنون (23) آيه 86.

(10). غافر (40) آيه 7.

(11). حاقه (69) آيه 17.

(12). اين نظر را مرحوم صدوق در كتاب اعتقادات برگزيده است.

(13). بحار الانوار، ج‏58.

(14). همان. در باره اين دو روايت و روايت صفحه قبل، به صفحات 302910؛ و هم چنين در باره روايت ديگر، كه پيرامون عرش و كرسى وارد شده است ر.ك: همان، ص 1 - 39.

(15). همان. در باره اين دو روايت و روايت صفحه قبل، به صفحات 302910؛ و هم چنين در باره روايت ديگر، كه پيرامون عرش و كرسى وارد شده است ر.ك: همان، ص 1 - 39.

(16). بخش چهارم تفسير آيه (هو الأول و الآخر و الظاهر و الباطن وهو بكل شي‏ء عليم) است.

(17). لقمان (31) آيه 27.