درباره حقيقت دنيا و پايه ارزش آن، افكار و عقايد مختلفى ابراز شده و مكتب هاى گوناگونى به وجود آمده است. قرآن مجيد در سوره هاى متعددى با بيانات و مثل هاى گوناگون نظر خود را در باره دنيا ابراز نموده است.از غور و بررسى مجموع آيه ها و روايات اسلامى، به طور روشن اين مطلب به دست مى آيد كه، جهان ماده از نظر اسلام با تمام جلوه ها و مظاهر خود خوب است؛ ولى دلبستگى به آن بسيار بد و مذموم و نكوهيده است. دلبستگى به جهان و مظاهر فريبنده آن، اگر چه تا حدى فطرى است، ولى منظور از بد بودن دلبستگى اين است كه در مواقع تصادم، انسان دنيا را فداى فضايل اخلاقى و اصول انسانى سازد، نه بر عكس و به عبارت ديگر، اسلام دنيا را چنين تجزيه و تحليل مى كند: دنيا وسيله است نه هدف؛ تمام اين علايق پنج گانه عامل و وسيله بقاى حياتند و هرگز هدف از زندگى و حيات انسانى، مثلاً ثروت اندوزى و مسابقه در تكثير اولاد نيست.و براى رساندن اين مطلب (كه از دنيا بايد به صورت وسيله، بهره بردارى نمود نه هدف) پس از نكوهش زندگى دنيا و تقسيم آن به ادوار پنج گانه، بلافاصله در آيه بعدى (آيه 21) تذكر مى دهد كه انسان مى تواند در پرتو اين وسيله، حيات بهشتى را به دست آورد؛ بهشتى كه گنجايش آن به اندازه گنجايش(3) آسمان ها و زمين است و براى كسانى آماده شده كه دنيا را از آن نظر بخواهند كه مى تواند وسيله سعادت در اين جهان وجهان ديگر باشد.