حديث 400 و 401 يكى از طُرُق آزمايش دوستان را مصاحبت مىدانند . از سوى ديگر ، روايات باب 5 / 2 تأكيد مىكردند كه نبايد انسان ، كسى را قبل از آزمايش به عنوان دوست انتخاب كند . آيا اين ، دور نيست ؟ و اگر هست ، راه حل چيست ؟ در پاسخ مىگوييم : روايات اين باب ، ناظر به مصاحبت موقّت و آزمايشى است و روايات باب 5 / 2 ناظر به مصاحبت دائم و واقعى . لذا تأكيد مىكنند كه قبل از آزمايش ، نبايد انسان به دوست خود اعتماد كند . ر . ك : ص 331 (نشانههاى دوستى راستين) .
5 / 4
كمىِ دوست راستين
410 . رسول خدا صلىاللهعليهوآله : كمترين چيزى كه در آخرالزمان يافت مىشود ، برادر قابل اعتماد است ، يا دِرهمى از حلال . 411 . رسول خدا صلىاللهعليهوآله : در [روزگار] آخر امّت من ، كمتر چيزى كه يافت مىشود ، دِرهمى از حلال است يا برادرى قابل اعتماد . 412 . رسول خدا صلىاللهعليهوآله : روزگارى به شما روى خواهد آورد كه در آن ، چيزى كميابتر از اين سه نيست : دِرهمى از حلال ، يا برادرى كه با او انس گيرند ، يا سُنَّتى كه بدان عمل كنند . 413 . رسول خدا صلىاللهعليهوآله : «در آخرالزمان ، كسانى خواهند بود كه در ظاهر ، برادر و در نهان ، دشمن هستند» . گفتند : «اى پيامبر خدا ! چگونه چنين چيزى ممكن است ؟» . فرمود : «اين [دوگانگى] ، به سبب اميد برخى به برخى كسان است و بيم برخى از برخى ديگر» .