كامل‏ترين مصداق ذكر - دوستی در قرآن و حدیث نسخه متنی

مَوطِنٍ . أما إنّي لا أقُولُ : سُبحَانَ اللّه‏ِ وَالحَمدُ للّه‏ِِ ، ولا إِلهَ إلاَّ اللّه‏ُ ، وَاللّه‏ُ أكبَرُ ، وإن كانَ هَذا مِن ذاكَ ، ولكِن ذِكرُ اللّه‏ِ عز و جلفي كُلِّ مَوطِنٍ إذا هَجَمتَ عَلى طاعَةٍ أو عَلَى مَعصِيَةٍ . ¹

امام صادق عليه‏السلامپرسيد : «آيا از سخت‏ترين چيزهايى كه خداوند عز و جلآنها را واجب كرده [و سه چيز است] ، آگاهت نسازم؟» . گفتم : «چرا» . فرمود : «انصاف تو با ديگران و همدردى‏ات با برادران و ياد كردن خدا در همه جا . بدان كه منظورم از ياد كردن خدا ، گفتن «سبحان اللّه‏ ، والحمد للّه‏، ولا إله إلاّ اللّه‏ُ ، وَاللّه‏ُ أكبر» نيست ، گرچه اين نيز ياد خداست ؛ بلكه مقصودم ياد كردن خدا در هرجايى است كه بر اطاعت و يا معصيت او تصميم مى‏گيرى» .

كامل‏ترين مصداق ذكر

نماز ، كامل‏ترين مصداق ذكر (ياد خدا) است و آيه شريف «أَقِمِ الصَّلَوةَ لِذِكْرِى ؛ نماز را براى ياد كردنِ من به‏پادار» ² به همين نكته ظريف ، اشارت دارد . نماز اگر با آداب و شرايط آن (بويژه حضور قلب) انجام شود ، در گام اوّل ، دل را از همه زشتى‏ها و آلودگى‏ها پاك مى‏كند ، همان‏طور كه خداوند سبحان مى‏فرمايد : «إِنَّ الصَّلَوةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَآءِ وَ الْمُنكَرِ ؛ همانا نماز ، از گناه و خطا باز مى‏دارد» ³ و با پاك شدن از آلودگى‏ها ، انسان به صفت تقوا متّصف مى‏گردد و در گام دوم ، انسان را به بساط قرب و انس و محبّت خداوند متعال

1 -  الكافى : 2 / 145 / 8 .

2 -  طه ، آيه 14 .

3 -  عنكبوت ، آيه 45 .