انواع معرفت خدا - دوستی در قرآن و حدیث نسخه متنی

و زيبايى‏هاست ، ممكن نيست كسى حقيقتا او را بشناسد و او را دوست نداشته باشد . از اين رو ، امام مجتبى عليه‏السلام تأكيد مى‏فرمايد كه :

مَن عَرَفَ اللّه‏َ أحَبَّه . ¹

هركه خدا را بشناسد ، دوستش خواهد داشت .

انواع معرفت خدا

دو نوع معرفت براى انسان نسبت به حضرت حق عز و جل امكان‏پذير است : اوّل ، معرفت از طريق برهان كه تكيه‏گاه ايمان است و دوم ، معرفت از طريق شهود كه يقين ناميده مى‏شود . لذا وقتى مى‏گوييم : «معرفت خدا ، مبدأ محبّت اوست» ، اين سؤال پيش مى‏آيد كه : كدام معرفت ؟ معرفت برهانى؟ يا شهودى ، و يا هر دو ؟

پاسخ ، اين است كه : هر دو . هر قدر انسان نسبت به خداوند متعال معرفت پيدا كند ، به همان ميزان ، با زيبايى‏ها و كمالات او آشنا مى‏شود و نسبت به او علاقه پيدا مى‏كند . به همين جهت ، معرفت برهانى هم مى‏تواند مبدأ محبّت خدا باشد و از اين رو ، وقتى حضرت داوود عليه‏السلام از خداوند مى‏پرسد : «كَيفَ اُحَبِّبُكَ إلى خَلقِكَ ؟؛ چگونه محبّت تو را در دل مردم ايجاد كنم؟» ، پاسخ مى‏شنود : «أُذكُر أَيادِىَّ عِنْدَهُم ، فَإِنَّكَ إذا ذَكَرتَ لَهُم ذلِكَ أَحَبّوني؛ نعمت‏هايم را نزد آنان ياد كن كه با يادآورى آنها، مرا دوست خواهند داشت». ²

با اين همه ، ترديدى نيست كه محبّت تامّ و كامل ـ كه از آن به عشق تعبير

1 -  تنبيه الخواطر : 1 / 52 .

2 -  ر . ك : ص 395 ح 941 .