آيه: 108 لاَ تَقُمْ فِيهِ أَبَدًا لَّمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوَى مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِيهِ فِيهِ رِجَالٌ يُحِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُواْ وَاللّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ
ترجمه:
در آن )مسجد ضرار،( هرگز )براى نماز( نايست، همانا مسجدى كه از روز نخست بر اساس تقوا بنا شده، سزاوارتر است كه در آن نماز برپادارى. )زيرا( در آن مسجد، مردانى هستند كه دوست دارند خود را پاك سازند و خداوند پاكان را دوست مى دارد.نكته ها:
مسجدى كه از آغاز بر پايه ى تقوا، بنا نهاده شد، مسجد قُباست كه هنگام هجرت به مدينه ساخته شد. (166) فخر رازى مى گويد: وقتى سابقه ى تقوا، مايه ى ارزش يك مسجد است، سبقت انسان به ايمان و تقوا، بيشتر ارزش دارد و على عليه السلام كه از روز اوّل مؤمن بود، برتر از كسانى است كه پس از سالها شرك، مسلمان شدند. (167)پيام ها:
1- در مسجدى كه پايگاه مخالفانِ نظام اسلامى است، به نماز نايستيم. لاتقم فيه ابداً 2- عبادت از سياست جدا نيست. حتّى با نماز نبايد باطلى را تقويت كرد.لا تقم فيه ابداً )تائيد كفر و نفاق وتفرقه حرام است( 3- رهبر، الگوى ديگران است. پيامبر نبايد وارد مسجد ضرار شود تا ديگران هم وارد نشوند. لذا خطابِ آيه به پيامبر است. لا تقم فيه 4- رهبر جامعه بايد در موضع گيرى پيشگام باشد. لا تقم فيه 5 - اگر مردم را از رفتن به مراكز فساد باز مى داريم، بايد مكان هاى سالم و مفيدى را جايگزين و به آن راهنمايى كنيم. لاتقم، تقوم 6- ارزش هرچيز وابسته به اهداف و انگيزه ها و نيّات بنيان گزاران آن دارد. اُسس على التقوى 7- مسجد، زمينه ى پاكى از پليدى هاى جسمى و روحى است. فيه رجال يحبّون ان يتطهرّوا 8 - همنشينى با صالحان ارزش است. فيه رجال...9- ارزش مكان ها، بسته به افرادى است كه به آنجا رفت وآمد مى كنند. ارزش يك مسجد به نمازگزارانِ آن است، نه گنبد و گلدسته ى آن.لمسجدٌ ... احقّ ان تقوم، فيه رجال يحبون ان يتطهروا 10 - نماز و مسجد، وسيله ى تهذيب و پاكى است. مسجد فيه... يتطهّروا 11- علاقه به كمال و پاكى، خود يك كمال است. يحبّون ان يتطهّروا 12- پاكان، محبوب خدايند. يحب المتطهّرين166-تفسير نورالثقلين.
167-تفسير كبيرفخررازى.