لطفا منتظر باشید ...
آيه: 6 وَمَا مِن دَآبَّةٍ فِي الأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللّهِ رِزْقُهَا وَيَعْلَمُ مُسْتَقَرَّهَا وَمُسْتَوْدَعَهَا كُلٌّ فِي كِتَابٍ مُّبِينٍ
ترجمه:
و هيچ جنبنده اى در زمين نيست، مگر آنكه روزى او بر خداست و او قرارگاه دائمى و جايگاه موقّت او را مى داند. همه در كتاب آشكارى ثبت است.نكته ها:
كلمه ى دابّة از دَبيب به معناى آهسته راه رفتن و قدم هاى كوچك برداشتن است، ولى به هر جنبنده اى اطلاق مى شود. رزق به معناى بخشش مستمرّ است، چه مادّى و چه معنوى، و لذا در دعا مى خوانيم: الّلهم ارزقنى... قلباً خاشعاً...و لساناً ذاكراً... وعلماً نافعا (375) رزقى كه خداوند مى دهد از هر جهت مناسب با موجودات است، مثلاً غذاى كودك در شكم مادر به تناسب نياز او ت غيير مى كند تا آنكه پس از تولّد تبديل به شيرى گوارا مى شود و الاّ انسان با چه قدرتى مى توانست به نوزاد در رحمِ مادر غذا برساند و يا نوزاد چگونه مى توانست غذاى خود را بدست آورد. و كايّن من دابةٍ لاتحمل رزقها الله يرزقها (376) مستقرّ، به معناى جايگاه ثابت و مستودع به معناى وديعه گذاشتن و گرفتن آن است كه كنايه از جايگاه موقّت است. حضرت على عليه السلام در وصيّت به فرزندش امام حسن مى فرمايد: رزق دوگونه است: نوعى از آن را بايد با تلاش و كوشش بدست آورى و نوعى ديگر خود به سراغ تو مى آيد. (377) )مثل نور، باران وهوا در طبيعت و هوش، حافظه واستعداد در انسان( پس مراد آيه آن نيست كه در گوشه اى بنشينيم و منتظر نزول غذاى آسمانى باشيم، بلكه منظور آن است كه هم كار و تلاش داشته باشيم و هم آنچه را بدست مى آوريم رزقى از جانب خدا بدانيم، لذا همه ى پيشوايان دينى ما كار مى كرده اند. لازمه ى رزق رسانى به همه ى موجودات، علم به مكان و نياز آنهاست، بايد يك سيستم بسيار دقيق وجود داشته باشد كه آخرين آمار، آخرين نيازها و آخرين قرارگاه را بداند. تعداد انسان ها و حيوانات از دريايى، هوايى و صحرايى و همه ى موجودات ريز و درشت با ويژگى هاى گون اگون و نيازهاى بسيار متنوّع آنان را بداند. يعلم مستقرها و مستودعها اگر همه ى امور در كتاب مبين است كلٌ فى كتاب مبين، پس كسى كه علم كتاب را داشته باشد، همه چيز را مى داند. در آيه آخر سوره ى رعد مى خوانيم: به كفّار بگو: شاهد من خداوند است و كسى كه علم كتاب را دارا است. روايات شيعه و سنّى مى گويند كه مراد از اين شخص حض رت على عليه السلام است. خداوند دو سنّت دارد: يكى سنّت رزق رسانى و يكى سنّت اجراى امور از طريق اسباب و وسايل، بنابراين رسيدن به رزق منافاتى با قانون تلاش انسان ها ندارد.پيام ها:
1- موجود زنده، حقّ تغذيه دارد و خداوند اين حقّ را بر خود واجب كرده است. ما من دابّة فى الارض الاّ على اللّه رزقها 2- رزق ما بدست خداست، در برابر ديگران گردن خم نكنيم. ما من دابّة... الاّ على اللّه رزقها 3- درباره ى روزى، نه حرص بورزيم و نه بترسيم. و ما من دابّة ... الاّ على اللّه رزقها 4- خداوند، هم منابع رزق را در اختيار ما قرار داده و هم عقل و وسيله ى استخراج، اكتشاف و تحصيل آن را به ما عطا كرده است.الاّ على الله رزقها 5 - هركجا برويم، زير نظر خدا هستيم. چه در سفر و چه در حضر. يعلم مستقرّها و مستودعها 6- همه ى اطلاعات و آمار اين جهان به طور دقيق در مركزى ثبت و ضبط مى شود. كلٌ فى كتاب مبين376-بحار، ج 95، ص 258.
377-عنكبوت، 60.
378-بحار، ج 5، ص 147.
