درس اوّل : درباره وصيّت نامه - درس هایی از وصیت نامه امام خمینی (ره) نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

درس هایی از وصیت نامه امام خمینی (ره) - نسخه متنی

محمد شفیعی مازندرانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

درس اوّل : درباره وصيّت نامه

الف. وصيّت در اسلام

نوشتن وصيّت نامه از سنّت هاى ديرينه جهان اسلام است و به گروهى خاص اختصاص ندارد. ديدگاه اسلام در باره وصيّت و وصيّت نامه چيست؟

پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) فرمود: «ما يَنْبَغى لأمْرَء مُسْلِم اَنْ يَبيتَ ليْلَةً الاّ وَ وَصيَّتُهُ تَحْتَ رَاْسِهِ». و نيز فرمود: «مَنْ ماتَ بِغَيْرِ وصيّة ماتَ مِيتةً جاهليّةً

البته مسلمان بايد در وصيّت، عدالت را رعايت كند; درباره بيش از ثلث اموال خود وصيّت نكند و وارثان پس از خود را از حقوقشان محروم نسازد.

يكى از ياران رسول خدا(صلى الله عليه وآله) در آستانه مرگ، همه دارايى خود را در راه خدا صرف كرد در حالى كه كودكان صغير در خانه داشت. رسول خدا(صلى الله عليه وآله) از ماجرا با خبر شد و فرمود: «اگر پيش از دفن، مرا از اين رفتار او آگاه مى كرديد، از دفن او در قبرستان مسلمانان جلوگيرى مى كردم.»

در اينجا لازم است به اين پرسش پاسخ داده شود كه آيا وصيّت كردن واجب است؟ در پاسخ بايد گفت: از ظاهر آيه 180 سوره بقره «كُتِبَ عَلَيكُم إِذا حَضَرَ اَحَدكُمُ الْمَوْتُ اِنْ تَرَكَ خَيْراً الْوصِيّةُ لِلْوالديْنِ والاْقْرَبينَ بِالْمعروفِ حَقّاً عَلى الْمُتَّقينَ» به دست مى آيد كه وصيّت كردن براى كسانى كه اموالى دارند و يا حقوقى بر عهده آنها است كه بايد پس از مرگ آنان ادا گردد، واجب است، ولى دقّت بيشتر در نصوص، اثبات مى كند كه اين امر، ارشادى است و آيه در صدد تحريص و تشويق به وصيّت است نه بيان الزام و وجوب آن. اميرمؤمنان على(عليه السلام) درباره وصيّت فرمود:

مَنْ اَوصى وَ لَمْ يَحْفِ وَ لَمْ يُضارّ كانَ كَمَن تَصدّقَ فى حَياته; و صيّت كسى كه به حيف (اسراف) و زيان بازماندگان منجر نشود، به منزله صدقه دادن در راه خداست.

اين گونه وصيّت است كه لزوم عمل به آن را در پى دارد و نمى توان بر خلاف آن رفتار كرد.

چنان كه در قرآن مى خوانيم:

فَمَنْ بَدَّلَهُ بَعْدَ ما سَمِعَهُ فَاِنَّما اِثْمُهُ عَلَى الّذين يُبَدِّلونهُ، اِنَّ اللّهَ سَميعٌ عَليمٌ ; كسى كه از محتواى وصيّت كسى با خبر است اگر بر خلاف آن عمل كند، گناه كار است و خدا شنوا و دانا است.

آيه فوق در صدد اثبات وضعيّت حقوقى وصيّت است.

در برابر وصيّت نامه حقوقى، وصاياى اخلاقى قرار دارد. بديهى است كه مخالفت با اين وصايا مشكل آفرين نيست، مثلا مخالفت با نصايح خيرخواهانه ديگران، عتاب و كيفر حقوقى يى را به بار نمى آورد.

/ 100