«عدل» را در لغت مقابل «جور» و «ستم» معنا كرده اند. اين واژه داراى معانى و كاربردهاى گوناگون است. صاحب نظران نيز در بيان حقيقت عدالت و پاسخ به اين پرسش كه: عادل كيست، ديدگاه هاى متفاوتى دارند، امّا هيچ يك توجّه به پرهيز از ستم و بيدادگرى را در تعريف حقيقت عدل و عدالت فراموش نكرده اند. چنانكه تعريف معروف: «أعطاء كلّ شىء حقّه» و «وضع الشّىء فى محلّه» مورد توجّه ارباب نظر است. عادل را نيز چنين تعريف كرده اند: «كسى است كه هر چيز را در جايگاه حقيقى خود نهد». (العادل الواضع كلّ شىء موضعه). از اميرمؤمنان(عليه السلام) سؤال شد: «جود و احسان بهتر است يا عدالت؟» امام(عليه السلام) پاسخ داد: «عدالت بهتر است. عدل، هر چيز را در جاى خود قرار مى دهد، امّا جود آن را از جايگاهش خارج مى سازد». اهل نظر عدالت را صفتى نفسانى مى دانند كه حصول آن باعث بيزارى صاحب آن از ارتكاب هرگونه معاصى، بيدادگرى و ستم بر ديگران است. امّا فقها كسى را عادل مى دانند كه عرفاً از ارتكاب گناهان كبيره پرهيز كند و اصرار بر انجام گناهان صغيره نيز نداشته باشد. بنابراين، عدالت آن است كه افراد به گونه اى زندگى كنند كه به كسى ستم نشود، حقّ هيچ كس ضايع نگردد و قانون به گونه اى در جامعه اجرا شود كه حقّ كسى پايمال نشود و عدالت اجتماعى براساس نظر اسلام تحقّق يابد.
لطفا منتظر باشید ...
