شان نهج البلاغه - چشمه خورشید نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

چشمه خورشید - نسخه متنی

مصطفی دلشاد تهرانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید


شان نهج البلاغه

نهج البلاغه از چنان شانى برخوردار است كه هيچ كلامى و قلمى با آن قابل قياس نيست، به گونه اى كه نهج البلاغه خود حجت و دليل صحت و راستى خويش است.




  • آفتاب آمد دليل آفتاب
    گر دليلت بايد از وى رو متاب



  • گر دليلت بايد از وى رو متاب
    گر دليلت بايد از وى رو متاب



[ مثنوى معنوى، دفتر اول، ص 7. ]
درباره ى نهج البلاغه بايد اذعان كرد كه هيچ سندى گوياتر و محكم تر از الفاظ و معانى آن نيست و نهج البلاغه خود برترين شاهد صحت صدور آن از اميرمومنان "ع" است. اين كتاب از نظر لفظ و معنا در حد اعجاز است و چه كسى جز على "ع" مى توانسته است چنين معجزه آسا سخن گويد؟ شريف رضى خود متوجه اين حقيقت بوده است و در مقدمه ى خويش بر نهج البلاغه يادآور شده است كه چون كتاب خصائص الائمه را تاليف كرده و در انتهاى جزء نخست آن در فصلى نمونه هايى از كلام اميرمومنان "ع" را آورده است،گروهى از دوستان، آن فصل را پسنديدند و از نكات بى نظير آن دچار شگفتى شدند. [ مقدمه، ص 34. ]

الفاظ و معانى نهج البلاغه چنان است كه نظير آن از نوابغ سخنوران تاريخ صادر نشده است. از محالات عادى است كه كسى بتواند چنين عباراتى بسازد و ممكن نيست كسى بتواند با آن همتايى نمايد، چنانكه بزرگانى با مقايسه ى برخى خطبه ها و سخنان نام آوران عرصه ى فصاحت و بلاغت غير قابل قياس بودن كلام اميرمومنان "ع" را با احدى ثابت كرده اند. 'ابن ابى الحديد معتزلى' در مقايسه اى ميان خطبه جهاديه ى [ نهج البلاغه، خطبه ى 27. ] اميرمومنان "ع" و خطبه اى از 'عبدالرحيم ابن نباته' از بزرگان
خطباى تاريخ و خطيب يگانه ى عصر خويش، درگذشته به سال 374 هجرى، [ ر. ك: وفيات الاعيان، ج 3، صص 158 -156. ] سستى و ضعف خطبه ى 'ابن نباته' را توضيح داده و يادآور شده است كه كلام على "ع" از نظر لفظ و معنا و سبك و سياق برگرفته از قرآن كريم است كه هيچ كلامى را با آن قياس نتوان نمود و كلام على "ع" نظير و مانند ندارد و پس از قرآن كريم و كلام سيدالمرسلين، هيچ كلامى فصيح تر و والاتر و برتر و زيباتر و ارجمندتر از آن نيست. [ شرح ابن ابى الحديد، ج 2، صص 83 -80. ] وى در مقايسه اى ديگر ميان خطبه هاى امام "ع" و 'ابن نباته' بى مانندى كلام اميرمومنان "ع" را آشكار كرده و يادآور شده است كه سخن شناسان و آشنايان به علم بيان، چون به ديده ى انصاف بنگرند، دانند كه جمله اى از نهج البلاغه برابر هزار جمله از 'ابن نباته' است،بلكه برتر و والاتر است. [ همان، ج 7، صص 214 -211. ]

'قلقشندى' مورخ و اديب و نقاد برجسته، درگذشته به سال 821 هجرى، [ ر . ك: الاعلام، ج 1، ص 177. ] در مقايسه اى ميان حكمتى از امام "ع" و سروده ى يكى از شاعران معروف عرب در موضوعى واحد، به برترى والاترى بى قياس كلام اميرمومنان "ع" اشاره كرده است. [ احمد بن على القلقشندى، صبح الاعشى فى صناعه الانشاء شرحهه و علق عليه و قابل نصوصه حسين شمس الدين، الطبعه الاولى، دارالكتب العلميه، بيروت، 1407 ق. ج 1، صص 90 -89. ]

هر سخن شناس و اهل معرفتى كه به نهج البلاغه توجه نموده و در الفاظ و معانى ان تامل كرده است، در شگفتى فرورفته و در برابر عظمت آن اظهار عجز نموده است. [ ن. ك: مصادر نهج البلاغه، ج 1، صص 99 -87. ]

/ 273