كلام اميرمومنان - چشمه خورشید نسخه متنی

كلام اميرمومنان

كلام على "ع" جلوه اى است از جلوه هاى آن وجود يگانه و قالبى است كه رد آن معارف بلند امام ظهور يافته و چشمه ى خورشيد است كه ما خاكيان محروم و مهجور را راه نموده است.

بر هيچ كس پوشيده نيست كه آن حضرت پيشوا و سرور سخن آوران است و اينكه كلام او اشرف كلامها و بليغ ترين سخن پس از كلام خدا و پيامبر اكرم "ص" است.[ السيد عبدالزهراء الحسينى الخطيب، مصادر نهج البلاغه و اسانيده، الطبعه الثانيه، موسسه الاعلمى للمطبوعات، بيروت، 1395 ق. ج 1، ص 43. ]

'ابن ابى الحديد معتزلى' در توصيف فصاحت و بلاغت على "ع" مى نويسد:'درباره ى فصاحت و بلاغت آن حضرت بايد گفت كه وى پيشواى فصيحان و سرور بليغان است، چنانكه درباره ى كلام او گفته اند، 'دون كلام الخالق و فوق كلام المخلوقين'، سخنان على "ع" پايين تر از خداوند و بالاتر از گفتار همه ى مخلوقان است.
مردمان هنر سخنورى و نويسندگى را از او آموخته اند. عبدالحميد بن يحيى گفته است: هفتاد خطبه از خطبه هاى اصلع [ ['اصلع' يعنى كسى كه موى جلوى سرش ريخته است. 'عبدالحميد بن يحيى' كه شخصى برجسته در ادب و هنر نويسندگى بوده، كاتب 'مروان حمار' آخرين خليفه ى اموى بوده است. وى در عين حال كه به فضيلت و كمال على "ع" اعتراف مى كند اما به سبب وابستگى به دستگاه جائر اموى نام آن حضرت را با تعبيرى سبك مى آورد تا نيش خود را نيز زده باشد.

درباره 'اصلع' بودن اميرمومنان على "ع" ن. ك: ابوعبدالله محمد بن سعد، الطبقات الكبرى، داربيروت للطباعه و النشر، بيروت 1405 ق. ج 3 3، ص 25، ابوجعفر محمد بن على ابن الحسين بن بابويه القمى "الصدوق"، علل الشرايع ، قدم له السيد محمد صادق بحر العلوم، الطبعه الثانيه، المكتبه الحيدريه، النجف، 1386 -1385 ق. افست دار احياء التراث العربيه، بيروت، ج 1، ص 159، ابوالقاسم على بن الحسن المعروف بابن عساكر، ترجمه الامام على "ع" من تاريخ مدينه دمشق، تحقيق محمد باقر المحمودى، الطبعه الثانيه، موسسه المحمودى للطباعه و النشر، بيروت، 1398 ق. ج 1، ص 35.] ] را حفظ كردم و ذهنم از آن پس جوشيد كه جوشيد. و ابن نباته گفته است: از خطابه گنجى به دست آوردم كه بخشيدن از آن چيزى جز گسترش و فزونى بر آن نمى افزايد، يكصد فصل از مواعظ على بن ابى طالب را حفظ كردم.

وقتى محفن بن ابى محفن به معاويه گفت: از نزد ناتوان ترين سخنگويان به نزد تو آمده ام. معاويه به او گفت: واى بر تو! چگونه على ناتوان ترين سخنگويان است؟ به خدا او بود كه فصاحت و سخنورى را ميان قريش معمول ساخت.' [ شرح ابن ابى الحديد، ج 1، صص 25 -24. ]

كلام اميرمومنان "ع" از چنان جاذبه، زيبايى و عمقى برخوردار است كه هر كس مجذوب و شگفت زده و متحير مى كند.

علامه 'سبط ابن جوزى' از دانشمندان بزرگ اهل سنت، درگذشته به سال 654 هجرى، اين مجذوبيت و شگفت زدگى را چنين ابراز مى كند: