د) مرحلهبندى تبليغ
هرچند اطلاعات تفصيلى قابل توجهى از دعوت نوح در دست نيست، اما با عنايت به آيات و روايات موجود، -چنان كه در شرح دو شيوه قبل اشاره شد - مراحلى چند در دعوت وى آشكار مىشود. آن حضرت با شناخت روحيات
مردم و شرايط زمانى و مكانى، مراحلى را براى دعوت خويش طراحى نمود.برخى اين مراحل را در سه مرحله خلاصه كردهاند، چنان كه در التفسير المبين آمدهاست:نوح همانند كار امر به معروف و نهى از منكر، مراحلى را تجربه كرد. در ابتدا با راه ساده و سپس راههاى
دشوار و دشوارتر؛ شروع دعوت با دلسوزى و نصيحت محض، و چون نپذيرفتند با دعوت علنى به مسير دوم گام
نهاد، و چون اين شيوه نيز مؤثر نيفتاد بين دعوت علنى و سرّى جمع كرد و كلمه (20)برخى نيز چهار مرحله را ذكر كردهاند:حضرت نوح در دعوت خود، تمام شيوههاى طبيعى براى يك دعوت جديد را بهكاربرد؛ دعوت سرّى، علنى، و
جمع ميان آن دو را در دستور كار قرار داد. اما آنها انگشت در گوشهاى خويش نهاده و جامه خود به سر
كشيدند و بر استكبار خويش پا فشارى نمودند. آنگاه، دعوت خود را با بيان منفعت ظاهرى و معنوى كه در
پذيرش آن نهفته است ادامه داد و نعمتها و آيات الهى را بر ايشان يادآورشد، و در يك كلام، از راه
تحريك عواطف و هشدار به عقلشان، برهانهايى محكم بر اثبات حقّانيت دعوت الهى خويش اقامه كرد.(21)با استفاده از اين آرا و با نگاهى ديگر به آيات دعوت نوح بهويژه ترتيب وقايع در سوره نوح، مىتوان
با تفصيل بيشتر، مراحل زير را در دعوت آن حضرت استخراج كرد:
1. مرحله ابلاغ دعوت
در اين مرحله، پيام الهى به گوش مردم، به صورت تك تك يا گروهى ابلاغ شده و رسالت الهى طى آيات متعدد براى آنها تبيين گشته است:قالَ يا قَوْمِ إِنَّىلَكُمْ نَذِيرٌ مُبِينٌ * أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاتَّقُوهُ
وَأَطِيعُونِ؛(22)نوح گفت: اى قوم من، من شما را هشدار دهندهاى آشكارم، كه خدا را بپرستيد و از او پروا داريد و مرا
فرمان بريد.وَلَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ فَقالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ ما لَكُمْ مِنْ
إِلهٍ غَيْرُهُ أفَلا تَتَّقُونَ؛(23)و به يقين نوح را به سوى قومش فرستاديم. پس به قومش گفت: اى قوم من، خدا را بپرستيد، شما را جز او خدايى
نيست. مگر پروا نداريد؟