2 . بازگشت به سوى خدا
وقتى آدم(ع) به همراه همسرش با خوردن از شجره ممنوعه از بهشت رانده شدند، آدم بهخطاى خويش پى برد وخالصانه به سوى خدا روى آورد و توبهاى نصوح و حقيقى ابرازداشت:فَتَلَقّى آدَمُ مِنْ رَبِّهِ كَلِماتٍ فَتابَ عَلَيْهِ إِنَّهُ هُوَ التَّوّابُ الرَّحِيمُ؛(7)سپس آدم از پروردگارش كلماتى را دريافت نمود و خدا بر او بخشود. آرى اوست كه توبهپذير مهربان است.قالا رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا وَإِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَتَرْحَمْنا لَنَكُونَنَّ مِنَ
الخاسِرِينَ؛(8)گفتند: پروردگارا، ما بر خويشتن ستم كرديم و اگر بر ما نبخشايى و به ما رحم نكنى مسلماً از زيانكاران
خواهيم بود.وَعَصى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوى * ثُمَّ اجْتَباهَ رَبُّهُ فَتابَ عَلَيْهِ وَهَدى؛(9)و اينگونه آدم به پروردگار خود عصيان ورزيد و بيراهه رفت. سپس پروردگارش او را برگزيد و بر او
ببخشود و وى را هدايت كرد.مطابق روايات وارد شده، آدم بر بهشت و نعيم از دست رفته و خطاى خود بسيار گريست تا آن كه توبهاش
پذيرفته شد.(10)
3 . تأسيس كعبه و بيت الله و تعليم مناسك
هرچند در قرآن سخنى از بناى بيت اللَّه به دست آدم ابوالبشر به ميان نيامده، اما از روايات متعددچنين مستفاد و مشهور است كه اولين بار، وى خانه خدا را در جايى كه جبرئيل به او نشان داد و به شكلى كه
روايات در وصف آن اختلاف دارند، تأسيس و بنا كرد. خلاصه گفتار حضرت موسى بن جعفر(ع) در اين باره چنين
است:پس از رانده شدن آدم و حوا از بهشت و ندامت و استغفار و توبه خالصانه آدم، خدا بر او منت گذاشت و با
كلماتى كه به او تعليم فرمود، توبهاش را پذيرفت و جبرئيل را به سوى او فرستاد و او گفت: السلام عليك
اى آدم توبه كننده از خطاى خويش و صبر كننده بر بلاى خود، به درستى كه حق تعالى مرا به سوى تو فرستاد
كه تعليم تو دهم مناسكى را كه بدانها پاك شوى. پس دستش را گرفت و به سوى جاى كعبه برد و ابرى برايش
فرستاد كه بر جاى كعبه سايه افكند و آن ابر محاذى بيتالمعمور بود. پس جبرئيل گفت: اى آدم خط بكش بر
دور سايه آن ابر كه بهزودى از براى تو خانهاى از بلور بيرون خواهد آمد كه قبله تو و قبله فرزندان
تو باشد بعد از تو.