3 . كتاب و نمونه، دو ركن مكتب
تاريخ نشان داده است كه در ميان مكاتب و اديان قديم و جديد، مكاتبى به پيشرفت، نفوذ و احياناًجاودانگى دست يافتهاند كه در كنار مجموعه عقايد و انديشههاى خود (كتاب)، نمونههاى مطلوب و يا
كاملى را به جامعه و پيروان خود عرضه كنند. و به همين لحاظ يكى از مهمترين عوامل ضعف و افول بسيارى
از مكاتب، عجز آنها از پرداختن و ارائه نمودن نمونهاى كامل از مكتب خويش بودهاست؛ به عنوان نمونه
ماركسيسم هرگز نتوانست نمونه كامل از فرد يا جامعه مطلوب خود ارائه دهد؛يك مكتب تربيتى كه از معارف و تعليمات ممتاز و ايدهآل بهره دارد، هنگامى درنيل به آرمان خويش پيروز
است كه كتاب تربيت را در كنار نمونه تربيت به تاريخ و جامعه انسان عرضه كند. تنها مكتبى كه از گذشته
دور تاريخ انديشه و فرهنگ انسان تا به امروز در هماهنگ نمودن (14)نويسنده كتاب امام الگوى امت نيز مىنويسد:مكتبها از هر سنخ و قماش كه باشند براى تحقق انديشههايشان در عينيت جامعه و تاريخ انسان و نيز
براى هميشه ماندن و پيروز ماندن و پيروزمندانه جاويد شدن، علاوه بر عمق و غناى فرهنگى و منطقى،
نيازمند دو سلاح، دو بال يا دو پا هستند: كتاب و نمونه.(15)اسلام به همين دليل به تمسك بر قرآن و عترت تأكيد مىكند، آنجا كه پيامبر در حديثى متواتر
مىفرمايد:انّى تاركٌ فيكم الثِّقلين كتابَ اللهِ و عِترتى أهلَ بيتى لن تَضِلّوا ما تَمَسَّكْتُم بِهما.(16)بديهى است كه پيامبر با اين سخن گرانقدر بر همراهى، تلازم و تفكيك ناپذيرى كتاب و نمونه در مكتب نجات
بخش اسلام انگشت نهاده است.بدين ترتيب اتخاذ روش الگويى در تبليغ و ارائه نمونههاى انسانى، باعث كاملشدن دين و مكتب و اقناع
آدميان و پيشبرد اهداف دعوت الهى مىگردد و اين نيز از جمله كاركردهاى روش ارائه اسوههاست.