اسوه های قرآنی و شیوه های تبلیغی آنان نسخه متنی

او
وقتى برادرش را در حضور خود ديد چنين كرد:

وَلَمّا دَخَلُوا عَلى‏ يُوسُفَ آوى‏ إِلَيْهِ أَخاهُ قالَ إِنِّى أَنَا أَخُوكَ فَلا
تَبْتَئِسْ بِما كانُوا يَعْمَلُونَ؛(19)

و چون بر يوسف وارد شدند، برادرش بنيامين را نزد خود جاى داد و گفت: من‏برادرتوام. پس از آنچه
برادران مى‏كردند، غمگين مباش.

و در برخورد با برادران گنهكارش:

قالَ لا تَثْرِيبَ عَلَيْكُمُ اليَوْمَ يَغْفِرُ اللَّهُ لَكُمْ وَهُوَ أَرْحَمُ
ألرّاحِمِينَ؛(20)

يوسف گفت: امروز بر شما سرزنشى نيست. خدا شما را مى‏آمرزد و او مهربان‏ترين مهربانان است.

ج) حلم، گذشت و بزرگوارى

تبليغ عملى در غالب موارد از طريق التزام به فضايل اخلاقى و كرامت‏هاى نفسانى تحقق مى‏پذيرد كه يكى
از مهم‏ترين آنها گذشت و برخورد بزرگوارانه به جاى انتقام است. يوسف در مقاطع متعدد، حلم و عفو را بر
واكنش قهر آميز و تند ترجيح داد؛ نخست آن زمان كه با كيد زنان مواجه گرديد و پس از ساليان رنج و حبس،
بى‏گناهى‏اش آشكار گرديد و حتى به قدرت و مكنت كم‏نظير دست يافت، اما به‏جاى سرزنش و انتقام، عفوو
اغماض را در مورد منحرفان فسادانگيز در پيش گرفت و تنها به عبادت حق و اطاعت فرمان او سفارش كرد.

همچنين زمانى كه برادران خطا كارش براى اخذ سهميه و روزى خود از غلات آمده بودند، به‏گونه‏اى
برخورد كرد كه در كرم او طمع كرده و سهم افزون‏ترى طلبيدند؛

فَأَوْفِ لَنَا الْكَيْلَ وَتَصَدَّقْ
عَلَيْنا(21)

(پس پيمانه ما را تمام بده و بر ما تصدق كن).

البته اين موضوع با يادآورى ماجرا به‏منظور
تنبه برادران تعارضى ندارد؛ خطاب به ايشان به صورت پرسش گفت:

قالَ هَلْ عَلِمْتُمْ ما فَعَلْتُمْ بِيُوسُفَ وَأَخِيهِ إِذ أَنْتُمْ جاهِلُونَ؛(22)

گفت: آيا دانستيد كه وقتى نادان بوديد، با يوسف و برادرش چه كرديد؟