1 . بيان معيارهاى اسوه
قرآن در صدها آيه، حاوى ويژگىها و ملاكهاى اسوههاى راستين بشر است و با بيان آن ملاكها صاحبانآنها را مدح و ستايش مىكند؛ گروههاى انسانى نمونهاى چون مخلص، مفلحين، اولوالالباب،
عبادالرحمن، متقين، مهتدين، صالح، مؤمن، صابر، صادق، مسلمين و مسلمات، فائزين، قانتين، منفقين،
خاشعين، متصدقين، تائبين، عابدين، اولىالايدى و الابصار، اولىالابصار و مستغفرين، از سوى قرآن
به جانهاى تشنه مخاطبان معرفى شدهاندو تصوير كاملى از شخصيت و حالات روحى و ظاهرى و زندگى مادى و
معنوى اينگونه انسانها، ارائه شده است.(23) به عنوان مثال به موارد زير توجه كنيد:- در آيات 190 تا 193 سوره آل عمران، اولىالالباب (صاحبان انديشه ناب) را معرفى مىكند:إِنَّ فِى خَلْقِ السَّمواتِ وَالأَرضِ وَاخْتِلافِ اللَّيْلِ وَالنَّهارِ لَآياتٍ لِأُولِى
الأَلْبابِ الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِياماً وَقُعُوداً وَعَلى جُنُوبِهِمْ
وَيَتَفَكَّرُونَ فِى خَلْقِ السَّمواتِ وَالأَرضِ رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً سُبْحانَكَ
فَقِنا عَذابَ النّارِ رَبَّنا إِنَّكَ مَنْ تُدْخِلِ النّارَ فَقَدْ أَخْزَيْتَهُ وَما
لِلظّالِمِينَ مِنْ أَنْصارٍ رَبَّنا إِنَّنا سَمِعْنا مُنادِياً يُنادِى لِلْإِيمانِ أَنْ
آمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنّا رَبَّنا فَاغْفِرْلَنا ذُنُوبَنا وَكَفِّرْ عَنّا سَيِّئاتِنا
وَتَوَفَّنا مَعَ الأَبْرارِ؛مسلماً در آفرينش آسمانها و زمين، و در پى يكديگر آمدن شب و روز، براى خردمندان نشانههايى
قانعكننده است. همانها كه خدا را در همه احوال ايستاده ونشسته، و به پهلو آرميده يادمىكنند، و
در آفرينش آسمانها و زمين مىانديشندكه: پروردگارا، اينها را بيهوده نيافريدهاى؛ منزهى تو! پس
ما را از عذاب آتش دوزخ در امان بدار. پروردگارا، هر كه را تو در آتش در آورى، يقيناً رسوايش
كردهاى، و براى ستمكاران ياورانى نيست. پروردگارا، ما شنيديم كه دعوتگرى به ايمان فرا مىخواند
كه:- در آيات اوليه سوره بقره و نيز آيات 88 سوره توبه و 9 سوره حشر و 16 تغابن، چهره مفلحان ترسيم شده است؛الَّذِينَ يُؤْمِنونَ بِالْغَيبِ وَيُقِيمونَ الصَّلوةَ وَمِمّا رَزَقْناهُم يُنْفِقُونَ
وَالَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِما أُنْزِلَ إِلَيكَ وَما أُنْزِلَ مِنْ قَبلِكَ وَبِالْآخِرَةِ هُمْ
يُوقِنُونَ أُولئِكَ عَلى هُدَىً مِنْ رَبِّهِمْ وَأُولئِكَ هُمُ المُفلِحُونَ؛(24)آنان به غيب ايمان مىآورند، و نماز را برپا مىدارند، و از آنچه به ايشان روزى داديم انفاق
مىكنند؛ و آنان كه بدانچه به سوى تو فرود آمده، و به آنچه پيش از تو نازل شده است، ايمان مىآورند؛و آنانند كه به آخرت يقين دارند. آنان برخوردار از هدايتى از سوى پروردگار خويشند؛ و آنان همان
رستگارانند.