آزاد كردن عقل از عادات اجتماعي - تعلیم و تربیت در اسلام نسخه متنی

آزاد كردن عقل از عادات اجتماعي

مطلب ديگر مسأله آزاد كردن عقل است از حكومت تلقينات محيط و عرف و عادت و به اصطلاح امروز از نفوذ سنتها و عادتهاي اجتماعي و به تعبير عربهاي امروز از ايحاءات اجتماع ( و حيهاي اجتماعي ) . حضرت اينجور مي فرمايد : يا هشام ثم ذم الذين لا يعقلون فقال : " واذا قيل لهم ي فرمايد : يا هشام ثم ذم الذين لا يعقلون فقال : " واذا قيل لهم اتبعوا ما انزل الله قالوا بل نتبع ما الفينا عليه آباءنا او لو كان آباءهم لا يعقلون شيئا و لا يهتدون " ( 1 ) . قرآن اساسش بر مذمت كساني است كه اسير تقليد و پيروي از آباء و گذشتگان هستند و تعقل و فكر نمي كنند تا خودشان را از اين اسارت آزاد بكنند . هدف قرآن از اين مذمت چيست ؟ هدف قرآن تربيت است . يعني در واقع مي خواهد افراد را بيدار كند كه مقياس و معيار بايد تشخيص و عقل و فكر باشد نه صرف اينكه پدران ما چنين كردندما هم چنين مي كنيم . من يك وقتي آيات قرآن راجع به تقليد و پيروي كوركورانه از پدران را استخراج كردم ديدم آيات خيلي زيادي است ، و چيزي كه براي من جالب بود اين بود كه هيچ پيغمبري مردم را دعوت نكرد الا اينكه مواجه شد با همين حرف كه : انا وجدنا آباءنا علي امة وانا علي آثارهم مقتدون ( 2 ) كه تو چرا مي خواهي ما را از سنتهاي گذشته پدرانمان منصرف بكني . با اينكه اقوام پيغمبران

1. سوره بقره ، آيه . 171.