اركان نيت - تعلیم و تربیت در اسلام نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

تعلیم و تربیت در اسلام - نسخه متنی

مرتضی مطهری

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

كمي فكر كند و بعد جواب دهد ، به اجماع علما نماز باطل است ، ولي مرحوم آقاي بروجردي يك حرف ديگري هم مي گفتند و آن اينكه اساسا در ابتداي عمل ، اين مقدار توجه كه داعي شخص به عمل قصد قربت باشد به طوري كه غفلت نداشته باشد كافي نيستبلكه بايد در قلب خود خطور دهد كه گويي خودش دارد با خودش حرف مي زند : چهار ركعت نماز ظهر ادائي ( به قصد ادا ) بجا مي آورم قربة الي الله ، آن وقت بگويد : الله اكبر . البته از لحاظ انگيزه ، تأثيري ندارد ، انگيزه بجاي خود ، ولي وقتي كه به اين صورت در بيايد ، كار ، بيشتر از سطح ناآگاهي به سطح آگاهي مي آيد ، يعني انسان كارش را آگاهانه تر انجام مي دهد .

اركان نيت

اسلام هيچ عبادتي را بدون نيت نمي پذيرد ، و نيت از نظر اسلام داراي دو ركن است . يكي اينكه عمل بايد از روي توجه باشد نه از روي عادت ، آنچنان عادتي كه انسان بدون اينكه خودش توجه داشته باشد كانه بدنش دارد عمل را انجام مي دهد، مثل خيلي كارهايي كه انسان بدون توجه انجام مي دهد مانند راه رفتن . انسان وقتي دارد راه مي رود توجه ندارد كه دارد راه مي رود ، از روي بي توجهي است . [ پس اولين ركن نيت اين است كه انسان ] بايد ذهنش را متمركز كند به طوري كه عمل از روي توجه باشد نه بي توجهي .

اينكه مي گويند استدامه نيت هم شرط است براي همين است . توجهي هم كه [ در ابتداي نماز ] داري كافي نيست ، يعني اگر انسان در وسط نماز آنچنان از كار خود غفلت كند كه بايد متوجهش كرد ، نمازش باطل است . ركن دوم نيت ، اخلاص است و اينكه انگيزه انسان از عمل چيست . [ بنابراين دو ركن نيت به اين شرح است ] : . 1 چه مي كنم . . 2 براي چه اين كار را انجام مي دهم . " چه مي كنم " اصل نيت است كه حتما بايد براي نزديكي به خدا و رضاي او باشد .

اهميت نيت

نيت آنقدر اهميت دارد كه اگر خود عمل را و نيتي را كه توأم با عمل است اندازه گيري كنند ، جنبه نيت بر پيكر عمل رجحان دارد . اين ، مفهوم آن حديثي است كه پيغمبر اكرم فرمود : نية المؤمن خير من عمله ( 1 ) . نيت مؤمن از عملش بالاتر است .

يعني چه ؟ آيا يعني نيت بدون عمل از عمل بدون نيت بهتر است ؟ عمل بدون نيت كه ارزش ندارد ، و همين طور نيت بدون عمل . پس چه معني مي دهد ؟ آيا منظور اينست كه نيت مؤمن از عمل توأم با نيت او بهتر است ؟ بديهي است كه اين نيز درست نيست ،نيت خالي كه از عمل توأم با نيت نمي تواند بهتر باشد . پس چيست ؟ حرفهايي در اين زمينه زده شده ، ولي جواب روشن است ، مقصود اين است كه انسان با عمل توأم با نيتش دو كار مي كند ، يكي . . . ( 2 ) وقتي مي گوئيم روح از بدن اشرف

1. كافي . 84 / 2 . 2.

/ 130