تعلیم و تربیت در اسلام نسخه متنی

صادر نشود ( 1 ) مثلا آنقدر راستگو باشد كه حتي در عالم خواب هم دروغ نگويد . و بر اين اساس است كه اهتمام زيادي مي شود كه تربيت در سنين كودكي صورت گيرد . اصلا گفته مي شود : تربيت ، فن تشكيل عادت است .

روحيه انسان در ابتدا حكم ماده شل و قابل انعقادي مثل گچ را دارد كه ابتدا كه آن را در آب مي ريزند شل است و بعد سفت مي شود . وقتي اين ماده شل است آن را در هر قالبي بريزيم به همان شكل درمي آيد . مي توان آن را به صورت انسان درآورديا به صورت خوك و يا خروس . در هر قالبي كه بريزيم همينكه سرد شد همان شكل را مي گيرد و سفت مي شود . مي گويند روح انسان در زمان كودكي حالت قابل انعطافي دارد و مانند همان ماده شل است ، و هر چه انسان بزرگتر شود قابليت انعطاف آن كمتر مي شود. اينكه گفته اند : " العلم في الصغر كالنقش في الحجر " اختصاص به علم ندارد ، بلكه بايد گفته شود : التربية في الصغر كالنقش في الحجر . البته علماي امروز هم به تربيت دوران كودكي بيشتر اهميت مي دهند . بچه اي كه در كودكستان است ، از بچه دبستان - و بچه دبستان از نوجوان دبيرستان ، و نوجوان دبيرستان از جوان دانشگاه - جنبه پذيرشش بيشتر است

انسان در سن پنجاه سالگي شخصيتش منعقد مي شود . البته مبالغه نبايد كرد . انسان يك موجود قابل تغيير و قابل توبه و بازگشت است و ممكن است در سن صدسالگي هم خود را تغيير دهد . ولي شك نيست كه حالات روحي كم كم ملكه مي شود و برگرداندن آنها دشوار مي گردد .

1. مرحوم آقا شيخ عبدالكريم حائري مي گفتند من حتي اگر در خواب هم زن نامحرم ببينم چشمهايم را مي بندم .