تعلیم و تربیت در اسلام نسخه متنی

مثلا اميرالمؤمنين در نامه اي كه در نهج البلاغه است خطاب به امام حسن مي فرمايند : اكرم نفسك عن كل دنية نفس خويش را از هر پستي بزرگ بدار ، برتر بدار . فانك لن تعتاض بما تبذل من نفسك عوضا . آنچه كه از نفس خود ببازي عوض ندارد .

نفس خود را نباز كه آن ، گوهري است كه آن را با هر چه معامله كني مغبون هستي . پس تعبير ، تعبير نفاست و با ارزش بودن است ، و اينكه اين شي ء با ارزش را كه مافوق هر ارزشي است - يعني آنقدر ارزش دارد كه هيچ چيزي با آن برابري نمي كند - نبايد از دست داد ، مثل اينكه چيزهايي كه تمام حيثيت يك كشور بستگي به آن دارد براي آن ملت مافوق ارزش و قيمت است ، يعني هيچ ملتي - و لو اينكه از فقر بخواهد بميرد - حاضر نيست آنها را معامله كند ، مثل بعضي از آثار نفيس علمي ، ادبي و حتي ذوقي .

مثلا مسجد شيخ لطف الله براي ايران ارزشي مافوق ارزشهاي مادي دارد . تعبير ديگري باز اميرالمؤمنين دارند ، مي فرمايند : لا دين لمن لا مروش له آنكه مردانگي ندارد دين ندارد . ( دين اصلا مردانگي شناخته شده ) و لا مروش لمن لا عقل له اگر كسي عقل و تشخيص نداشته باشد نمي تواند [ مروت داشته و ] مرد باشد و ان اعظم الناس قدرا من لا يري الدنيا لنفسه خطرا ( 1 ) .

از همه مردم با ارزش تر و بلند مرتبه تر ، آن كسي است كه تمام دنيا را براي بهاي خود كم مي داند . اين " خود " چيست كه همه دنيا را براي خود كم مي داند ، كه اگر همه دنيا را در مقابل آن بدهند ، او خود را برتر از دنيا و ما فيها مي داند .

1. تحف العقول ، ص . 410 .