تعلیم و تربیت در اسلام نسخه متنی

در خود قرآن دو آيه داريم كه كاملا مطلب را روشن مي كند : و لا تطع كل خلاف مهين هماز مشاء بنميم ( 1 ) . سخن افراد زياد سوگندخور پست را گوش مكن . تكيه روي مهانت و پستي است ، و در واقع شايد گفته مي شود كه زياد سوگند خوردن ناشي از پستي است، انساني كه در خود احساس عزت كند ، پشتوانه حرفش را اينقدر سوگند قرار نمي دهد . و لذا سوگند خوردن ، دروغش حرام است . راستش هم امر مكروهي است . و از اين صريحتر ، آيه و لقد كرمنا بني آدم و حملناهم في البر و البحر و رزقناهم من الطيبات و فضلناهم علي كثير ممن خلقنا تفضيلا است. ما مكرم داشتيم بني آدم را . گرامي داشتن دو جور است . يك وقت مثل گرامي داشتن انساني است انسان ديگر را . اين بر مي گردد به يك امر قراردادي و اعتباري . مثلا وقتي كه شما وارد بر منزل من مي شويد ، من دو جور عكس العمل مي توانم داشته باشم : يكي اينكه چندان اعتنايي به آمدن و رفتن شما نكنم ، و دوم اينكه با شما در عمل محترمانه رفتار كنم و تواضع نمايم . ولي وقتي كه خدا مي گويد : " و لقد كرمنا " معلوم است كه مقصود اين نيست كه در يك معاشرتي كه با انسان داشتيم او را احترام كرديم و بالا دست موجودات ديگر نشانديم . مقصود اينست كه ما در خلقت و آفرينش ، او را مكرم قرار داديم، يعني اين كرامت و شرافت و بزرگواري را در سرشت و آفرينش او قرار داديم ، اصلا كرامت و عزت و بزرگواري جزئي از سرشت انسان و در سرشت انسان است . اينست كه انسان اگر خود را آنچنان

1. سوره قلم ، آيه 10 و . 11 .