22. با آهنگ و حركات مناسب
هر سخن آهنگ خاصى مىطلبد. آهنگ سخنى كه مردم را به جنگ عليه كفر و الحاد ترغيب مىكند با سخنى كه آنان را از عذاب روز قيامت مىترساند متفاوت است.
حضرت على عليه السلام براى ترغيب مردم به جهاد با صداى بلند سخن مىگويد: «ثمّ نادى باءعلى صوته الجهاد، الجهاد عباد اللّه»(197)
اما براى راز و نياز با خدا صدايش آرام و همراه با ناله و زارى است ؛
(ادعوا ربّكم تضرّعاً و خفية)(198)
«پروردگار خود را با حالت ناله و زارى و در پنهانى بخوانيد.»
همانگونه كه هر سخن آهنگ خاصى دارد، حركت خاصى نيز مىطلبد، مانند گره كردن مشت به هنكام شعار يا بلند كردن دست به هنگام دعا.
حضرت على عليه السلام هنگامى كه مىخواستند از شهيدان سخن بگويند دستشان را به صورت مبارك زدند و بسيار گريستند:
«ثمّ ضرب بيده على لحيته الشريفة الكريمة فاءطال البكاء»(199)
حضرت صادق عليه السلام هنگامى كه دعاى ماه رجب را مىخواندند، چون به فراز «حرّم شيبتى على النّار» «خدايا محاسنم را بر آتش حرام كن»، مىرسيدند، با دست خود ريش مبارك را مىگرفتند.(200)
حركت مناسب با اسم مبارك امام زمان عليه السلام،«قائم»، بلند شدن است.
پيامبر اكرم صلّى الله عليه وآله وسلّم، براى معرفى حضرت امير عليه السلام به عنوان خليفه مسلمانان، دست او را چنان بالا گرفتند كه زير بغل هايشان نمايان شد.(201)
و يا براى تعيين اهل بيت خود كه مشمول آيه تطهيرند، على و زهرا و حسن و حسين عليهم السلام را زير يك عبا جمع نمود و آنكاه فرمود: «هؤلاء اهل بيتى».
براى نماز باران دستور آمده كه لباس ها را وارانه بپوشيد، اطفال را از مادران جدا كنيد، حتى بچه حيوانات را نيز از مادرانشان جدا كنيد و به بيابان برويد كه همه اين حركات براى ايجاد زمينه راءفت و خشوع است.