لطفا منتظر باشید ...
13. تعادل ميان دنيا و آخرت
انسان موجودى مادى است و داراى غرايزى كه براى پاسخگويى به آن غريزه ها احتياج به استفاده از امكانات مادى و رفاهى دارد. دعوت صرف به معنويات و سركوب خواسته هاى طبيعى انسان، مطلوب دين مقدس اسلام نيست. آياتى از قرآن كريم را مىبينيم كه مردم را ترغيب مىكنند، تا از نعمت هاى پاكيزه دنيا استفاده كنند. ولى عمل صالح را از ياد نبرند: (كلوا من الطّيّبات و اعملوا صالحاً)(493)
تقواى الهى پيشه كنند: (فكلوا ممّا غنمتم حلالاً طيّباً واتقوا اللّه)(494)
«پس آنچه را كه از حلال پاكيزه غنيمت گرفته ايد بخوريد و تقواى الهى داشته باشيد.»
در عين استفاده از دنيا شكرگزار باشند:
(كلوا من رزق ربّكم و اشكروا له)(495)
و از شيطان پيروى نكنند:
(كلوا ممّا رزقكم اللّه و لا تتبعوا خطوات الشّيطان)(496)
و در استفاده از نعمت ها به ياد محرومان هم باشند:
(كلوا من ثمرة اذا اثمر و اتوا حقّه يوم حصاده)(497)
«هنگامى كه درخت ميوه داد از آن بخوريد و روز جمع آورى، حق فقيران (زكات) را بدهيد.»
همانگونه كه قرآن، همراه با مسايل دنيايى به مسايل معنوى و اخروى نيز توجه مىكند، بايد براى مردم روشن شود كه دنيا هدف نيست بلكه وسيله اى براى نزديكى به خداوند متعال است و سرانجام نيك و زندگى عاليتر نزد خداست ؛
(زيّن للنّاس حبّ الشّهوات من النّساء و البنين و القناطير المقنطرة من الذّهب و الفضّة و الخيل المسوّمة و الانعام و الحرث ذلك متاع الحيوة الدّنيا و اللّه عنده حسن الماءب)(498)
«محبت امور مادى، از زنان و فرزندان و دارايى هاى فروان از طلا و نقره و اسب هاى ممتاز و چهارپايان و زراعت، در نظر مردم جلوه داده شده است (تا در پرتو آن آزمايش و تربيت شوند ولى اينها در صورتى كه هدف نهايى آدمى را تشكيل دهند) سرمايه زندگى پست «مادى» هستند و سرانجام نيك (و زندگى عاليتر) نزد خداست.»
مردم بايد بدانند كه از دنيانصيبى دارند ولى از آن براى آخرت استفاده كنند؛
(وابتغ فيما اتاك اللّه الدّار الاخرة و لا تنس نصيبك من الدّنيا)(499)
«در آنچه خداوند به تو داده است خانه آخرت را طلب كن و بهره ات را هم از (لذت ها و نعمت هاى حلال) دنيا فراموش مكن.»
در دعوت به سوى خدا بايد به مشكلات مادّى مردم توجه نمود همانگونه كه رسول گرامى اسلام صلّى الله عليه وآله وسلّم به اين مسايل توجه مىفرمود و در اين راه تلاش مىكرد.
حضرت على عليه السلام درباره كوشش هاى رسول خدا صلّى الله عليه وآله وسلّم در اين موارد مىفرمايد: شما آب آلوده مىخورديد كه رسول اكرم صلّى الله عليه وآله وسلّم مسئله آب آشاميدنى شما را حل كرد: «تشربون الكدر»(500)
خود آن بزرگوار در توسعه كشاورزى و احداث چاه آب براى رفع مشكلات مردم، سعى و تلاش فراوان نمود.
در قرآن آيه اى داريم كه مىفرمايد: هرگاه غذا خورديد از خانه رسول خدا صلّى الله عليه وآله وسلّم خارج شويد و مشغول گفتگو نشويد:
(فاذا طعمتم فانتشروا و لا مستانسين لحديث)(501)
از اين آيه معلوم مىشود كه پيامبر گرامى صلّى الله عليه وآله وسلّم به مردم طعام مىدادند و اين عمل نيز نوعى توجه به مسايل مادى است و نكته جالبترى كه از آيه استفاده مىشود اين است كه طعام دادن، شيوه و سيره هميشگى حضرت بوده است وگرنه براى يكبار طعام دادن آيه خارج شدن مهمانان از منزل رسول خدا صلّى الله عليه وآله وسلّم نازل نمى شد.
آن بزرگوار در ابتداى رسالت به پيروى از آيه شريف (و انذر عشيرتك الاقربين)(502) «خويشان نزديكت را انذار كن» غذايى آماده نمود و همراه با طعام دادن، خويشان خود را براى رساندن پيام خدا، دعوت كرد.
توجه به نيازهاى مادى مردم، تنها شيوه رسول خدا صلّى الله عليه وآله وسلّم نبوده است ؛ از آيه (و اذا استسقى موسى لقومه)(503) «و هنگامى كه موسى براى قومش طلب آب كرد» استفاده مىشود كه انبياى ديگر نيز به مشكلات مادى مردم رسيدگى مىكرده اند.
خداوند متعال در آيه اى ديگر به موسى و هارون عليهما السلام دستور مىدهد كه مشكل مسكن مردم را حل كنند:
(و اوحينا الى موسى و اخيه ان تبوّءا لقومكما بمصر بيوتاً)(504)
مبلغ بايد در اين مسئله نيز به انبياى بزرگ و امامان معصوم عليهم السلام اقتدا كند و در اين مسير تلاش كند.
مسروق مىگويد: در روز عرفه به خيمه امام حسن عليه السلام رفتم و ديدم مردم خدمت حضرت مىرسند. سفره هاى غذا موجود و در آنها غذا قرار دارد و مردم از آنها مىخورند و با خود مىبرند(505).
آيا تاكنون به نقض تبليغى سفره دادن براى امام حسين عليه السلام فكر كرده ايد؟ به مرحوم شيخ عبدالكريم حائرى يزدى مؤسس حوزه علميه قم گفتند: رضاخان ملعون جلو منبر روضه خوانى و گريه كردن را گرفته است، چه كنيم ايشان فرمود: جلوه سفره دادن براى امام حسين عليه السلام را كه نگرفته اند. در روزهاى عزادارى به نام امام حسين عليه السلام، به مردم غذا بدهيد.
