آيه: 106 وَقُرْآناً فَرَقْنَاهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَى النَّاسِ عَلَى مُكْثٍ وَنَزَّلْنَاهُ تَنزِيلاً
ترجمه:
و قرآني كه آن را بخش بخش كرديم تا آن را با تأنّي ودرنگ بر مردم بخواني و آن را آنگونه كه بايد به تدريج نازل كرديم .نکته ها
يكي از اعتراض هاي كفّار اين بود كه چرا قرآن يكباره نازل نمي شود، (لولا نزّل القرآن جمله واحده) (216) اين آيه پاسخي به گفته ي آنان است .آيات قرآن چون با حوادث مختلف ارتباط دارد و براي رفع نياز همه ي طبقات در طول تاريخ است ، بخش بخش نازل شده تا با رويدادهاي گوناگون ، تطبيق داشته و براي منتظران دلچسب تر باشد. مثلا اگر آيات جهاد در زمان صلح نازل مي شد، در جايگاه واقعي خود نبود.تدريج ، يكي از سنّت هاي الهي است ، چه در آفرينش ، كه جهان را در شش روز آفريد و چه در نزول قرآن ، با آنكه مي توانست يكباره نازل كند يا بيافريند.نزول تدريجي آيات قرآن براي آن بود كه علم به آن توأم با عمل به آن شود. البتّه از نزول تدريجي قرآن ، ارتباط دائمي پيامبر (ص ) با مبداء وحي نيز استفاده مي شود.پيام ها:
1- بخش بخش شدن قرآن به اراده خداوند است . (فرقناه )2- تعليم و تربيت و ارشاد، بايد تدريجي باشد. (فرقناه ، علي مكث )3- تلاوت تدريجي قرآن ، شنونده را براي آيات ديگر تشنه و منتظر مي كند. (علي مكث ) ((مكث )) آرامش همراه اطمينان است .4- يك مربّي و مصلح ، بايد براي دراز مدّت برنامه داشته باشد و از زمان و نيازمندي هاي جديد غافل نباشد. (علي مكث )5- گرچه روح بزرگ پيامبر ظرفيّت دريافت همه ي وحي را يكجا دارد، امّا مردم كم ظرفيّتند و بايد به تدريج آن را دريابند. (لتقرأه علي النّاس علي مكث )6- قرآن ، علاوه بر جنبه ي تعليمي ، جنبه ي اجرايي هم دارد كه بايد به تدريج اجرا شود. اجراي صدها دستور در جامعه اي كه صدها فساد دارد، يكباره محال است . (نزّلناه تنزيلا)216-فرقان ، 32