آيه: 33 وَلاَ تَقْتُلُواْ النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللّهُ إِلاَّ بِالحَقِّ وَمَن قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا فَلاَ يُسْرِف فِّي الْقَتْلِ إِنَّهُ كَانَ مَنْصُورًا
ترجمه:
وكسي را كه خداوند، (قتل او را) حرام كرده است نكشيد، مگر به حق ّ. وهر كس مظلوم كشته شود، قطعا براي ولي ّ او تسلّط (و اختيار ديه يا قصاص ) قرار داده ايم ، پس نبايد در كشتن (و قصاص ) زياده روي كند، چرا كه آن (ستمديده به طور عادلانه ) ياري و حمايت شده است .نکته ها
((فلايسرف في القتل )) يعني در قصاص بيش از قاتل رانكشيد و يا او را مثله نكنيد، چنانكه در جاهليّت چنين رسمي وجود داشته است .قتل نفس و آدم كشي از گناهان كبيره است . هر كس در غير مورد قصاص يا فساد، كسي را بكشد، گويا همه ي مردم را كشته است ، (من قتل نفسا بغير نفس او فساد في الارض فكاّنما قتل النّاس جميعا) (80) و كيفر چنين قتلي دوزخ ابدي است . (من يقتل مؤمنا متعمّدا فجزائه جهّنم خالدا فيها) (81) اين كيفر، براي كسي كه اسلحه بكشد و تهديد به قتل كند و به عنوان مفسد و محارب شناخته شود، نيز ثابت است . (82) در روايات يكي از مصاديق ((ولي ّ))، حضرت مهدي (ع) شمرده شده كه انتقام جدّ عزيزش امام حسين (ع) را خواهد گرفت . (83) (فقد جعلنا لوليّه سلطانا) حمايت خداوند از مظلوم و سپردن حق ّ قصاص به ولي ّ دم ، هم عامل بازدارنده از آدم كشي است و هم بازدارنده از اسراف در قصاص .(جعلنا لوليّه سلطانا)پيام ها:
1- هر انساني حق ّ حيات دارد، حتّي غير مسلماني كه با مسلمانان سر جنگ نداشته باشد، مصونيّت جاني و مالي دارد. (لا تقتلوا النفس ...)2- قانون الهي ، محور ارزشها و حرمت هاست . (حرّم اللّه )3- خودكشي حرام است . (لا تقتلوا النّفس الّتي حرّم اللّه )4- از نظر اسلام ، كشتن افراد، در موارد حق (همچون قصاص ، دفاع، ارتداد، لواط يا زناي محصنه ) جايز است . (الاّ بالحق ّ)5- مظلوم ، هر كه باشد بايد مورد حمايت قرار گيرد. (من قتل مظلوما... منصورا)6- قرار دادن حق ّ قصاص ، براي حمايت از مظلوم است . (جعلنا لوليّه سلطانا) 7- اولياي مقتول داراي حق ّ قصاص و كشتن قاتل هستند. (جعلنا لوليّه سلطانا)7- در قصاص بايد خشم و غضب مهار شود و عدالت مراعات گردد. (فلا يسرف في القتل ) اسلام حتّي براي متجاوزات به جان انسان ها، عدالت را شرط دانسته است . اولياي مقتول ، حق ّ ندارند به عنوان قصاص ، بيش از يك نفر را بكشند و از قانون قصاص سوء استفاده كنند.9- قاتل را مثله نكنيد و در نوع و كيفيّت قصاص ، ناجوانمردي نكنيد. (فلا يسرف في القتل )10- از سنّت هاي الهي ، حمايت از مظلوم است . (انّه كان منصورا)80-مائده ، 32
81-نساء، 93
82-مائده ، 33
83-تفسير نورالثقلين