تاليفات استاد
استاد، نگارش مسائل و معارف و تاليف كتب ارزنده ى علمى و اسلامى را نيز از همان سالهاى جوانى آغاز كرد. نخستين تاليف وى كه براساس درسهاى آيت الله بروجردى نگارش يافته و حاصل 8 سال شركت مداوم وى در آن جلسات بود، به نام 'نهايه التقرير' چاپ و منتشر شد. اين تاليف كه حدودا در 500 صفحه تنظيم شده بود، ابتدا از نظر آيت الله بروجردى گذشت و سپس با موافقت كامل ايشان به چاپ رسيد. در آن زمان، بيش از 26 سال از عمر استاد نگذشته بود.چند سال بعد نيز جلد دوم 'نهايه التقرير' چاپ و منتشر شد. اين دو جلد تاليف و نگارش، حاوى مجموعه ى كتاب 'صلوه' است كه مرحوم آيت الله بروجردى بحث كرده اند. از اين ميان بايد بحثهاى نماز مسافر و نماز جمعه را جدا كرد، زيرا اين دو بحث را نيز در همان اوقات فقيه عاليقدر آيت الله العظمى منتظرى به رشته ى تحرير درآورده و چاپ كردند. و اگر اين سه جلد كتاب را كنار يكديگر بگذاريم، تمامى بحثهاى كتاب 'صلوه' مرحوم آيت الله بروجردى را كه در مدت 8 سال تمام مطرح و بحث و تدريس شده است، در برخواهد گرفت.
استاد، تاليفات ارزنده اى نيز از مباحث مطروحه در جلسات درس امام امت به نگارش درآورده كه مشتمل بر قسمت اعظم درسهاى فقه و اصول معظم له است، بطوريكه مى توان گفت حدود دو ثلث از مباحث علم اصول- اعم از مباحث الفاظ و مباحث عقلى- را كه امام امت و مطرح و بحث مى فرمودند، به قلم آورده و نيز از مباحث فقهى امام، حدود 5 جلد كتاب ارزنده تاليف و نگارش كرده است.
بزرگترين و ارزنده ترين تاليف استاد، كتابى است كه سالهاى بسيارى از عمر گرامى ايشان بر سر آن گذاشته شده و البته هنوز هم كار نگارش آن ادامه دارد. اين تاليف گرانقدر و پردامنه، با ماجرايى جالب و داستانى از گوشه هاى تاريخ معاصر كشورمان نيز همراه و توام است، يعنى با ماجراهاى مبارزات طولانى و پرثمر امت شهيدپرور و بخصوص جامعه ى روحانيت مبارز و آگاه كه سالهاى سال، در گيرودار آن مبارزات جانانه، با بند و زنجير و زندان و شكنجه و تبعيد دست به گريبان بودند. در همان ماجراها، استاد گرامى ما نيز به عنوان يكى از مبارزان سرسخت روحانيت، از سوى رژيم سفاك دستگير و به نقاط مختلف تبعيد شد. يكى از تبعيدگاههاى وى شهر قهرمان پرور يزد بود كه استاد حدود دو سال و نيم از عمر عزيزش را در آنجا سپرى كرد. در آنجا استاد تصميم گرفت تا با استفاده از فرصت، دست به تاليف اثرى بزرگ بزند و بر اين اساس، نوشتن شرحى بر كتاب گرانقدر 'تحريرالوسيله' اثر امام امت را وجهه ى همت خويش قرار داد. بدين ترتيب، آن سالهاى رنج و روزهاى درد و ملال، با نگارش اين تاليف بزرگ، به روزهاى سرشار از معنويت و به ايام پرثمر و بارآورى
مبدل شد كه در طول آن، استاد حدود 5 جلد از شرح كتاب تحرير الوسيله را به رشته ى تحرير كشيد. چنانكه گفته شد كار نگارش اين شرح پر دامنه و ارزنده هنوز هم ادامه دارد و پيش بينى مى شود كه تمامى آن، به فضل و عنايت الهى بالغ بر 40 جلد كتاب خواهد شد.
در حال حاضر 12 جلد از اين كتاب به پايان رسيده كه دو جلد آن نيز با عنوان ' تفصيل الشريعه فى شرح تحرير الوسيله' چاپ شده است.
تاليف ديگر استاد، كتابى به نام 'مدخل التفسير' است كه سلسله درسهاى استاد در روزهاى تعطيل را كه براى قشر وسيعى از طلاب مطرح و بحث شده است، در برمى گيرد. اين كتاب حاوى سه بحث در موضوعات اعجاز قرآن، قرائتهاى مختلف قرآن و عدم تحريف قرآن است و استاد يادداشتهاى مربوط به اين مباحث را نيز در همان ايام تبعيد، به صورت كتابى در 300 صفحه تنظيم كرده و پس از دوران تبعيد به چاپ رسانده است.
از ديگر تاليفات ارزنده ى استاد، كتابى است كه با شركت مرحوم آيت الله اشراقى، داماد امام امت، نگاشته شده است. اين كتاب دربردارنده ى بحثهاى مربوط به مسائل امامت از نظر قرآن كريم است كه در دو جلد، يكى با عنوان 'ائمه ى اطهار يا پاسداران وحى از نظر قرآن' و ديگرى به نام 'چهره هاى درخشان در آيه ى تطهير' چاپ و منتشر شده است. بحثهايى كه در اين دو كتاب مطرح شده، چنان دقيق و عميق و مستند به اسناد و ماخذ و منابع درجه ى اول و معتبر اسلامى است كه به اعتقاد صاحبنظران هر كس بدون تعصب و فارغ از قيد و بند پيشداوريهاى غلط، اين بحثها را مطالعه كند، علاوه بر آنكه با مسائل مهمى در ارتباط با اصل و شرايط امامت و علم امام از نظر قرآن كريم آشنا مى شود، امامت ائمه ى معصومين عليهم السلام را نيز با جان و دل پذيرا خواهد شد و به راستى، اى كاش روزى فرارسد كه تمامى مسائل دينى و مذهبى و اعتقادى و مكتبى، از پس پرده ى تعصبها بيرون آيد و روشن و زلال، روح و جان و فكر امتهاى اسلامى را از چشمه سار حقيقت و معرفت سيراب كند. البته در كنار اين تاليفات، استاد نگارشات ديگرى نيز به صورت رساله هاى روشنگر و ارزنده دارد كه هر كدام، مسائل گوناگونى را مطرح مى كند و نكته هاى متعددى را
برمى گشايد.
آرى، اين است فشرده ى زندگى يك روحانى آگاه، يك عالم دينى، يك مدرس بزرگ، يك استاد ارزنده. زندگى چنين شخصيتى چه مى تواند باشد، جز تلاش و تلاش، جز جستجو و تحقيق، جز مطالعه و تفحص، جز تحصيل و تحصيل و در كنار اينها تدريس و تاليف و آموزش دادن آموخته ها به طالبان ديگر و بيرون ريختن گوهرهاى علم و فضيلت از درياى مواج سينه اى متلاطم و بر فراز همه ى اينها سايه اى دل انگيز از معنويت و سادگى و قناعت.