روح و ریحان جلد 2

و همين قسم است معنى« اذن اللّه الواعيه »يعنى : گوش خدا كه نگاهدارنده است ،و مراد از آن امتثال امر و حكم و فرمان حضرت يزدان است و مقصود از شنيدن و گوشكردن بنده اطاعت امر و نهى مولى است و آن به طريق اوفى در « ولى اللّه » بوده است .

و معنى «يَدُ اْللّه َ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ »بر حسب قوت و قدرت است ، يعنى : توانائى خدائى ازآن هيكل بشرى جسمانى ظاهر است .

و معنى « لسان اللّه » چون زبان كه ترجمان قلب است و از مكنونات و مطويات غيبيهقلبيه خبر مى دهد انسان كامل هم از مغيبات و مخفيات عوالم ثلاثه كه ملك و ملكوتو جبروت است با لسان حلو و لهجه صدق و سلامت منطق بدون كلالت اخبار مى فرمايدو عجزى ندارد .

و معنى « نفس اللّه » آن تحريك و تدبير اوست به هيولى و هيكل تمام عالم مانند تحريكو تدبير نفس با بدن .

و معنى « جنب اللّه ِ المكين » آن قرب معنوى اوست به حضرت خداوندى كه منزه از حدو جهت و جانب است .

و معنى « وجه اللّه المضى » آن توجه كلى اوست ظاهراً و باطناً روحاً و بدناً ، لساناًو قلباً ، قولاً و عملاً به سوى حق حى قادر توانا كه گويا اعضاء بدنيه ظاهريه و قواىو مشاعر باطنيه معنويه بالكليه به مثابه وجه اند ، و هميشه به مبدأ متوجه اند .

پس هر آن كس چنين است روى خداست و بر ماست به سوى آن روى به مفاد :« مَنْقَصَدَهُ تَوَجَّهَ بِكُمْ »متوجه شويم و روى عجز و نياز به عتبه وى گذاريم .