روح و ریحان جلد 2

فإذا انقضت العلامات[العشر]اِذ ذاك يظهر منّا القمر الأزهر ، وتمّت كلمة الاخلاص للّه علىالتوحيد » .

پس عامر بن كثير عرض كرد : از ائمّه كفر و خلفاء باطل خبر داديد ، خوب است ائمهحق را كه بعد از شما خلافت مى نمايند به ماها بشناسانيد ، آن گاه از حالت ائمه اطهار آنبزرگوار اخبار فرمود .

و مرحوم شيخ عبداللّه بن نور اللّه ـ نَوَّر اللّه ُ تربته ـ در كتاب مذكور فرمودند : مراد از بنىشيصبان بنى عبّاس اند و شيصبان اسم شيطان است از آنكه شيطان شريك ايشان بود درجور به آل رسول صلي الله عليه و آله .

و مشهور آن است عدد خلفاء بنى عباس سى و هفت نفرند ، و در اين مورد بيستو چهار نفر را ذكر فرموده است به القاب خاصه براى استقلال و قدرت كه در خلافتشانبوده است از آنكه جمعى از ايشان متزلزل بودند و دولتشان به سرعت گذشت مانند امينو منتصر و مستعين و معتزّ و امثال آنها .

اما عدد « على سنى الكديد » كنايه از مُعتزّ است ، و مراد از « سِنى » سالهاى عمر اواست و آن بيست و چهار سال و يازده ماه و هشت روز بود ، و معتزّ شانزدهم از خلفاء بنىعباس بود .

و قولى است : كديد اشاره به متقى است ، و وى بيست و چهار سال و چند ماه خلافتكرد ، و آنچه در اين خطبه مباركه و روايت است از آنچه ذكر شد صحيح تر مى نمايد ، و آنبعد از ذكر خلفاء بنى عبّاس و فتنه صاحب قلاّده حمراء قائم الحق است كه نور روشن بيناقليمها مانند ماه تابنده است بين ستاره هاى درخشنده .

و از براى خروج آن قائم الحق علاماتى است كه ذكر شد ، چون آن علامات منقضىگرديد آن وقت قمر ازهر ظاهر مى شود و كلمه توحيد و اخلاص تمام مى گردد ، و معلوماست مراد از قمر ازهر غير از قائم الحق است ؛ از آنكه پادشاهى از پادشاهان مسلمانان كهمردمان را به حق و دولت حقّه دعوت نمايد مى توان گفت : قيام به حق كرده است .