د ـ فقدان تشكيلات منسجم براى پيوند اعضا - مرگ مغزی و پیوند اعضا از دیدگاه فقه و حقوق نسخه متنی

محدوديتى در امرپيوند اعضا ايجاد نمايد و فرصت زنده ماندن را از افراد سلب كند زيرا حتى اگر دولت نمى تواند هزينه پيوند عضو را تحمل كند ممكن است اولياى بيمار بخواهند با فروش اموال خود تنها فرزند خود را از مرگ نجات دهند. بنابراين دولت اسلامى نبايد قدرت انتخاب را از بيمار بگيرد بلكه وظيفه دارد در حدّ امكان به چنين بيمارانى مساعدت نمايد.

د ـ فقدان تشكيلات منسجم براى پيوند اعضا

مرور ايراداتى كه از سوى برخى نمايندگان محترم در مجلس چهارم مطرح و موجب ردّ (لايحه اجازه پيوند اعضاى بدن فوت شدگان در موارد خاص) شد حاكى از آن است كه اكثر مخالفت ها ناشى از فقدان تشكيلات منسجم لازم و ضعف سيستم نظارتى بوده است كه اين امر خود مى تواند به عنوان دليل مهمى بر لزوم تدوين قوانين لازم به منظور نظارت بر انجام اعمال پيوند اعضا محسوب شود زيرا در حال حاضر كه كشور در خصوص مرگ مغزى و پيوند اعضا گرفتار خلأ قانونى است پيوند اعضا در رشته هاى مختلف بدون هيچ نظارت و كنترلى صورت مى گيرد در حالى كه تصويب قانونى كارآمد و مؤثر مى تواند نقش مهمى در امر ساماندهى و پيش رفت و توسعه اين رشته مهم در امر جراحى و درمان را در پى داشته باشد. از جمله موارد ابهام كه مخالفان لايحه مطرح كردند عدم قطعيت در مرگ مغزى و احتمال سوء استفاده در مراكز خصوصى پيوند اعضا بود. برخى عقيده داشتند كه امكان دارد فرد مبتلا به مرگ مغزى مجدداً بتواند با سلامت زندگى كند(8) و در مخالفت با اين لايحه بيان شد كه شخصى يك سال و نيم پس از اغما به زندگى برگشته است در حالى كه اغما كوما بى هوشى موقت و سكته مغزى متمايز از مرگ مغزى و دو عارضه مختلف هستند و كسى افراد مبتلا به اغما كوما و سكته مغزى را مرده نمى داند و تشخيص هر يك از آن ها از مرگ مغزى به سهولت امكان پذير است و با آزمايش هاى پزشكى به آسانى قابل تفكيك اند.(9) علاوه بر آن توجه به چند امر در لايحه تنظيمى و آيين نامه اجرايى آن ضرورت دارد كه با رعايت آن اشكال عدم قطعيت مرگ مغزى ديگر مطرح نخواهد شد. اين امور عبارت اند از:

1 ـ براى پيشگيرى از طرح ادعاهاى احتمالى يا شكايات عليه پزشكان برداشت كننده پيوند يا مراكز انجام پيوند اعضا ـ هم چنان كه از نظر فقهى در موارد ضرورت برداشت عضو به منظور نجات جان بيمار مسلمان اذن يا عدم اذن اولياى متوفاى مغزى تأثيرى در جواز يا عدم جواز برداشت عضو ندارد ـ بايد در لايحه قانونى پيش بينى شود كه براى استفاده از جوارح و اعضاى متوفيان مغزى نيازى به كسب اجازه از اولياى متوفا نيست و اجازه كميسيون ويژه تشخيص مرگ مغزى كفايت مى كند.

2 ـ تشكيل ستاد عالى پيوند اعضا به منظور سازماندهى كليه مسائل مربوط به پيوند اعضا در وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكى.

3 ـ تخصيص بودجه و امكانات لازم به وزارت بهداشت به منظور انجام عمل هاى پيوند اعضا.

4 ـ ايجاد چند مركز مادر براى انجام انواع پيوند اعضا.

5 ـ حمايت مالى و اختصاص بودجه كافى به مراكز پيوند اعضا و تكميل و تجهيز آن ها.

6 ـ