مرگ مغزی و پیوند اعضا از دیدگاه فقه و حقوق نسخه متنی

والاّ وصيت شخص مجوّز نيست. اگر شخصى وصيت كند بعد از وفاتش اعضايش را به ديگران پيوند زنند امّا وليّ وى پس از مرگش از اين كار ناراضى باشد آيا مجازيم اين كار را بدون اجازه وليّ انجام دهيم؟ جواز فقط در صورت توقف حفظ نفس محترمه بر آن قابل توجيه است. اگر شخصى از پيوند اعضاى خود به ديگران پس از مرگش ناراضى باشد ولى پس از وفاتش وليّ وى مايل به اين كار باشد آيا مى توانيم چنين كارى انجام دهيم؟ از جواب پرسش هاى قبل جواب اين سؤال هم معلوم مى شود. اگر شخصى در طول زندگيش نظر مخالف يا موافقى در مورد پيوند اعضايش نداشت; آيا پس از مرگش مى توان به اجازه وليّ وى چنين كارى را انجام داد؟ از جواب هاى قبل جواب اين سؤال هم معلوم مى شود. آيا برداشتن عضو از بدن فرد زنده جهت پيوند مستلزم پرداخت ديه مى باشد؟ بدون درخواست او ديه دارد و با درخواست خودش اثبات ديه محلّ تأمّل است و امّا حكم تكليفى از جواب ساير مسائل معلوم مى شود. اگر احتمال بدهيم با برداشتن يك يا چند عضو از شخصى كه زنده است در آينده نزديك يا دور وى دچار عوارض خفيف يا شديد خواهد شد و از طرفى نجات جان بيمار ديگرى وابسته به همين كار باشد و مورد ديگرى نيز در دست رس نباشد آيا مجازيم بدون آگاهى دادن شخص پيوند دهنده چنين كارى را انجام دهيم؟ اگر به وى اطلاع بدهيم و با تمايل وى عضو پيوندى را از بدنش خارج كنيم در صورت ايجاد عارضه در وى آيا پزشك مسئول است؟ بدون آگاهى او مسلماً جايز نيست و با آگاهى و اذن او و توقف حفظ جان بيمار جواز قابل توجيه است ولى با احتمال خطر جانى حرام و با عارضه شديد براى خود شخص حكم به جواز مشكل است. اگر مطمئن باشيم و يا احتمال دهيم كه اين پيوند رد خواهد شد و نهايتاً مفيد نخواهد بود آيا مجازيم با خوش بينى و به عنوان كمك به بيمار از بدن فرد زنده يا مرده ديگرى عضوى را جدا و به آن بيمار پيوند بزنيم؟ با اطمينان به عدم فايده جايز نيست و با احتمال عقلايى در صورت توقف حفظ نفس محترمه بر آن قابل توجيه و بررسى است. با توجه به اين كه بعد از پيوند شيمى درمانى ضرورى به نظر مى رسد و همين عمل باعث عوارض خفيف تا شديد در بيمار مى گردد آيا پزشكى كه مجبور به انجام اين كار جهت عدم ردّ پيوند مى باشد در ايجاد عوارض آن مسئول است؟ اگر عنوان درمان و معالجه دارد اشكال ندارد. آيا مى توان اعضاى شخصى را كه دچار مرگ مغزى شده است و از لحاظ پزشكى اميدى به زنده ماندن وى نيست ولى برخى اعضايش مثل قلب وى براى مدتى هنوز كار مى كنند به بيمارى كه محتاج است پيوند زد; با توجه به اين كه اگر صبر نماييم ممكن است ديگر اعضايش قابل پيوند نباشند؟ اگر سبب تسريع در مرگ يا شدت بيمارى او مى شود جايز نيست و بدون آن هم چون كسب اجازه از بيمار ممكن نيست جايز نمى باشد. آيا براى