مراحل نهضت عاشورا - فرهنگ عاشورا نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

فرهنگ عاشورا - نسخه متنی

سید محمد حسینی شیرازی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

مراحل نهضت عاشورا

حماسه حسينى،تنها در روز عاشورا جلوه نكرد،بلكه از ماهها قبل و پس از مرگ معاويه آغاز
شد و ماهها پس از عاشورا(بلكه سالها)ادامه يافت.در يك نگاه تاريخى،مراحل اين نهضت را
اينگونه مى توان برشمرد:

1-امتناع امام حسين «ع »از بيعت با يزيد و به رسميت نشناختن حكومت وى.دراين مقطع،
فراخوانى امام از سوى والى مدينه،گفتگوهاى امام با والى و نيز بامروان قابل مطالعه است.

2-خروج از مدينه به سوى مكه به شكل هجرتى شبانه و مخفيانه،همراه اهل بيت «ع ».

3-اقامت چهار ماهه امام در مكه،همراه با سخنرانيها،ديدارها،تبليغات مؤثر وروشنگرى
اذهان مردم عليه يزيد و امويان و تبيين علت امتناع از بيعت و هدف از اين حركت.

4-اعزام نماينده ويژه خود(مسلم بن عقيل)به كوفه،براى زمينه سازى نهضت وبيعت گرفتن
از شيعيان هوادار،جهت تشكيل حكومت اسلامى،به دنبال دريافت نامه ها و طومارهاى مكرر
از سوى كوفيان و سران شيعه و سرانجام قيام مسلم و شهادتش در كوفه و دگرگونى اوضاع
شهر.

5-حركت از مكه به سوى عراق و پيمودن منزلگاهها،برخوردهاى ميان راه،خطبه ها،توقفها،
پيگرى اخبار كوفه،ملاقات با حر.

6-رسيدن به سرزمين كربلا و قرار گرفتن در محاصره نيروهاى دشمن،پيش ازرسيدن به
كوفه در دوم محرم،تلاش چند روزه براى جلوگيرى از درگيرى و خونريزى.

7-شهادت امام حسين «ع »و فرزندان و بستگان و اصحابش در حماسه بزرگ روزعاشورا در
حمله عمومى و در نبرد تن به تن با دشمن.

8-اسارت اهل بيت و بهره بردارى تبليغى امام سجاد«ع »و حضرت زينب و عترت پيامبر از
شهادت عاشوراييان و رساندن پيام شهادت به مردم،افشاگرى اسرا دركوفه،شام و در طول
اسارت،با ايراد خطبه ها و سخنان مختلف.

9-پس از بازگشت به مدينه،مجالس ياد و سوگوارى،گريه ها و ندبه ها و رسواشدن يزيديان و
آغاز حركتهاى ضد حكومت در شهرها و مناطق مختلف.

مراحل ديگرى از نهضت كربلا در سالهاى بعد اتفاق افتاد و قيامهاى توابين وديگران بر ضد
حكومت اموى از آن جمله بود.در يك نگاه،همه نهضتهاى عدالتخواهانه و ظلم ستيز كه در
طول تاريخ و با الهام از شهادت امام حسين «ع »
و حادثه عاشورا پديد آمده و خواهد آمد،از مراحل نهضت عاشورا در امتدادتاريخى آن به
حساب مى آيد،چرا كه آن قيام،تنها براى اعتراض به فسادحكومت اموى و يزيد نبود،بلكه
درسى براى احياى آزادگى و شرف در همه زمانها بود.امروز نيز مبارزات عاشورايى مسلمانان
متعهد بر ضد استكبارجهانى و طاغوتها،تداوم همان نهضت خونين است.

مراسم و سنتها

پيرامون حادثه عاشورا و عزادارى امام حسين «ع »،يك سرى سنتها و مراسم ميان
مردم معمول است كه در طول سال و اغلب در دو ماه محرم و صفر و بويژه در دهه عاشورا
عمل مى شود.آداب و سنن در مناطق مختلف جهان و حتى در شهرهاى مختلف ايران
نيزمتفاوت و متنوع است.برخى از مراسم،مثلا ويژه هند و پاكستان است،
برخى خاص ايران،و
بعضى مخصوص عراق و شام.سنتهاى رايج،گاهى پشتوانه هاى دينى دارد ومتكى به روايات و
مستند به فقه و حديث است،برخى هم از ابداعات و ساخته هاى مردم و تقليدهاى بى اساس
است.بر شمردن همه آداب و مراسم مربوط به عاشورا و عزادارى،از حوصله اين مجموعه
بيرون است.تنها به برخى از آنها اشاره مى شود:

عزادارى و گريه بر امام حسين «ع »،نوحه خوانى و مرثيه خوانى،تعزيه و شبيه خوانى،سينه
زنى و زنجير زنى و قمه زنى،برپايى مجالس در تكيه ها،حسينيه ها،خانه ها و مساجدو تشكيل
هيئتها در ايام محرم،نذر و احسان و صدقه و اطعام مردم براى سيد الشهدا،سقايى و چاى و
آب و شربت دادن به مردم،ساختن حسينيه و تكيه،ترك بعضى كارهاى مباح در ايام عاشورا
مثل:عروسى،ازدواج،آرايش،تميز كردن و جارو كردن خانه،پرداختن به كسب و كار و دوخت و
دوز و خانه تكانى و...،ياد حسين هنگام نوشيدن آب،پوشيدن لباس سياه،سياهپوش كردن
اماكن و گذرگاهها و مساجد و حسينيه ها،ماليدن گل برپيشانى و سر،پاشيدن كاه و خاشاك
بر سر،راه انداختن دسته هاى عزادارى در خيابانها،برپايى مراسم شام غريبان،برگزارى
مجالس مقتل خوانى و زيارت عاشورا،نذر براى آوردن كودكان خردسال به ياد على اصغر در
دسته هاى عزادارى،طشت گردانى،تهيه وآذين بندى توقها و علامتها و نخلها،پختن آش نذرى
و سفره انداختن،زيارت رفتن،گراميداشت اربعين امام حسين «ع »،سر برهنه و پاى برهنه
بودن در عزاى حسينى بويژه عاشورا و اربعين.

/ 157