هانى بن عروه مرادى - فرهنگ عاشورا نسخه متنی

هانى بن عروه مرادى

از پيشگامان شهادت در نهضت حسينى بود كه پيش از مسلم بن عقيل به شهادت رسيد.
«هانى،از صحابه پيامبر بود و آن حضرت را ديده و با وى مصاحب داشت.بزرگ قبيله «مراد»بود
و در كوفه مى زيست.در ركاب امير المؤمنين «ع »،نيز در سه جنگ جمل،صفين و نهروان
شركت داشت.در حركت انقلابى حجر بن عدى بر ضد زياد بن ابيه،ازاركان مهم به شمار
مى رفت.پس از آنكه «ابن زياد»بعنوان والى جديد كوفه به اين شهرآمد،مسلم بن عقيل،پس از
آنكه هزاران نفر با وى بيعت كرده بودند
،خانه هانى را مقرپنهانى خويش قرار داد.چون براى
والى روشن شد كه در نهضت مسلم،هانى اززمينه سازان و چهره هاى مؤثر است،او را دستگير،
زندانى و شهيد كرد.» ⁽¹⁾ هانى در كوفه،موقعيت ويژه اى داشت.چندين هزار مرد مسلح و سلاح
بر دوش،زيرفرمان داشت و از بزرگان و اشراف اين شهر محسوب مى شد. ⁽²⁾ حتى ابن زياد كه
والى بصره و كوفه بود،به وى احترام مى گزاشت و در كوفه به عيادت هانى آمد.ولى چون
هانى به مسلم بن عقيل پناه داده بود و حاضر نشد او را تسليم ابن زياد كند
،مورد غضب
قرارگرفت و توهين و شكنجه و سپس شهيد شد. ⁽³⁾ هانى را پس از دستگيرى و
گفتگوهاى تندى كه با ابن زياد داشت،دست بسته به بازار گوسفند فروشان برده و كشتند.
قاتلش «رشيد تركى »،غلام ابن زياد بود.شهادت او روز ترويه(هشتم ذيحجه سال 60)بود.

در باره وى،عبد الله بن زبير اسدى اشعارى گفته كه مطلع آن چنين است:

اذا كنت لا تدرين ما الموت فانظرى
الى هانى بالسوق و ابن عقيل ⁽⁴⁾
هانى،هنگام شهادت،83 و به قولى 90 سال داشت.روزى به شهادت رسيد كه امام حسين «ع »از
مكه به طرف كوفه حركت كرد.قبر او در كوفه پشت قبر مسلم بن عقيل مشهور است و
زيارتگاه اهل ولاست.در مفاتيح الجنان و كتب زيارت،زيارتنامه اى براى آن شهيد ذكر شده
است(سلام الله العظيم و صلواته عليك ياهانى بن عروة...) ⁽⁵⁾

هانى بن هانى سبعى

قاصدى كه يكى از نامه هاى حسين بن على «ع »را خطاب به مردم كوفه به آن ديار برد. همراه او در اين ماموريت،سعيد بن عبد الله حنفى بود.اين دو آخرين فرستاده هاى امام بودند.
نامه اى كه امام توسط آنان فرستاد،چنين شروع مى شد:«من الحسين بن على الى الملا من
المؤمنين و المسلمين...» ⁽⁶⁾

هجرت

در بسيارى از نهضتها«هجرت »،نقش عمده داشته است.در نهضت عاشورا نيزسيد
الشهدا«ع »از مدينه جدش به مكه و از آنجا به كربلا هجرت كرد.همچنان كه رسول خدا از مكه
به مدينه هجرت نمود و آن هجرت،مبدا تحول در وضع مسلمانان و سر آغازتاريخ گشت،
هجرت امام حسين «ع »نيز در زنده كردن دين پيامبر تاثير بسزا داشت ومحرم آغاز سال
هجرى قمرى حساب شد و هر دو هجرت بخاطر دين و بقاى رسالت بود.همچنانكه حضرت
موسى هجرت كرد و از مصر با حالت خوف بيرون رفت(فخرج منها خائفا يترقب-قصص/21)
چون گروه فرعونى در فكر كشتن موسى بودند،سيد الشهدا«ع »نيز مخفيانه و خائفانه از جوار
قبر رسول خدا«ص »كوچيد و راه مكه را درپيش گرفت،در حالى كه همان آيه را مى خواند. ⁽⁷⁾
هجرت از مكه نيز براى فرار از مرگ تحميلى بود كه يزيد مى خواست بر او تحميل كند و رو به
شهادتى رفت كه خونش ثمر بخش باشد،آنگونه كه هجرت رسول خدا«ص »نيز،خنثى كننده
توطئه كسانى بود كه در«ليلة المبيت »به قصد كشتن او به خانه اش ريختند،اما آن حضرت راه
غار ثور و سپس مدينه را پيش گرفته بود.

هجرت،لازمه هر نهضت عاشورايى و انقلاب مكتبى است،هم دل كندن از زندگى وحيات
مادى و دست شستن از جان در راه هدف،هم كوچيدن از خاك،خانه،اقوام و همه دلبستگيها و
تعلقات است.هجرت،هم مهاجر را پخته و آبديده مى كند،هم افق افكار راگسترده مى سازد،هم
مناطق هجرت را از تحول و دگرگونى برخوردار مى كند
.هجرت امام خمينى نيز از نجف به
فرانسه،انقلاب اسلامى را در سطح جهان مطرح ساخت و پيام نهضت را به همه جا رساند.امام
امت تصميم داشت اگر هيچ كشورى اجازه ورود ندهد،سوار بر كشتى شده و درياها را در
نوردد و پيام مظلوميت ملت ايران را به گوش جهانيان برساند.سفرهاى تبليغى مبلغان دينى
در طول سال،بويژه در ايام محرم و رمضان نيز نوعى هجرت است.

هر كه دارد هوس كرب و بلا بسم الله

اين شعر كه در چاووش خوانيهاى كاروانهاى مسافر كربلا خوانده مى شد،بر گرفته ازكلام
امام حسين «ع »هنگام خروج از مكه و حركت به سوى مسلخ عشق،كوفه وكربلاست:«الا...و من
كان باذلا فينا مهجته موطنا على لقاء الله نفسه فليرحل معنا فانى راحل مصبحا ان شاء الله » ⁽⁸⁾
كه دعوتى بود به آنكه هر كس آماده فدا كردن خون و جان ومهياى ديدار خداست،سحرگاهان
همراه امام حركت كند.دعوت به خط شهادت و ايثار،در مرام حسينيان و عاشورائيان نهفته
است و كربلا و زيارت مرقد سيد الشهدا«ع »،رمز اين دل سپردن به كعبه عشق و مناى شهادت
است.

1-انصار الحسين،ص 108.

2-سفينة البحار،ج 2،ص 723.

3-الاعلام،زركلى،ج 8،ص 68.

4-الحسين فى طريقه الى الشهاده،ص 71.

5-بحار الانوار،ج 100،ص 429.

6-مقتل الحسين،مقرم،ص 165.

7-همان،ص 157.

8-كشف الغمه،ج 2،ص 241،حياة الامام الحسين،ج 3،ص 48.