عاشورا در نظر ديگران
تاثيرى كه حادثه كربلا و قيام حسين بن على «ع »بر انديشه مردم جهان،حتى غيرمسلمانانداشته،بسيار است.عظمت قيام و اوج فداكارى و ويژگيهاى ديگر امام و يارانش سبب شده كه
اظهار نظرهاى بسيارى درباره اين نهضت و حماسه آفرينان عاشورا داشته باشند.نقل سخنان
همه آن كسان كتاب قطورى مى شود.بويژه كه برخى از نويسندگان غير مسلمان مستقلا
كتاب درباره اين حادثه نوشته اند.در اينجا تنها تعدادى اندك از اين نظرها(از مسلمانان و غير
مسلمانان)آورده مى شود:. (15)
مهاتما گاندى(رهبر استقلال هند) :
من زندگى امام حسين،آن شهيد بزرگ اسلامابدقت خوانده ام و توجه كافى به صفحات كربلا نموده ام و بر من روشن شده است كه اگر
هندوستان بخواهد يك كشور پيروز گردد،بايستى از سرمشق امام حسين پيروى كند.
محمد على جناح(قاعد اعظم پاكستان) :
هيچ نمونه اى از شجاعت،بهتر از آنكه امام حسين ازلحاظ فداكارى و تهور نشان داد در عالم پيدا نمى شود.به عقيده من تمام مسلمين بايد از
سرمشق اين شهيدى كه خود را در سرزمين عراق قربان كردپيروى نمايند.
چارلز ديكنز(نويسنده معروف انگليسى) :
اگر منظور امام حسين جنگ در راه خواسته هاىدنيايى بود،من نمى فهمم چرا خواهران و زنان و اطفالش به همراه اوبودند؟پس عقل چنين
حكم مى نمايد كه او فقط بخاطر اسلام،فداكارى خويش راانجام داد.
توماس كارلايل(فيلسوف و مورخ انگليسى) :
بهترين درسى كه از تراژدى كربلامى گيريم،اينست كه حسين و يارانش ايمان استوار به خدا داشتند.آنها با عمل خود روشن كردند كه
تفوق عددى در جايى كه حق با باطل روبرو مى شود اهميت ندارد و پيروزى حسين با وجود
اقليتى كه داشت،باعث شگفتى من است.
ادوارد براون(مستشرق معروف انگليسى) :
آيا قلبى پيدا مى شود كه وقتى درباره كربلاسخنمى شنود،آغشته با حزن و الم نگردد؟حتى غير مسلمانان نيز نمى توانندپاكى روحى را كه در
اين جنگ اسلامى در تحت لواى آن انجام گرفت انكار كنند.فردريك جمس :درس امام حسين و هر قهرمان شهيد ديگرى اين است كه در دنيااصول
ابدى عدالت و ترحم و محبت وجود دارد كه تغيير ناپذيرند و همچنين مى رساند كه هر گاه
كسى براى اين صفات مقاومت كند و بشر در راه آن پافشارى نمايد،آن اصول هميشه در دنيا
باقى و پايدار خواهد ماند.
ل.م.بويد :
در طى قرون،افراد بشر هميشه جرات و پردلى و عظمت روح،بزرگى قلب و شهامتروانى را دوست داشته اند و در همينهاست كه آزادى و عدالت هرگز به نيروى ظلم و فساد
تسليم نمى شود.اين بود شهامت و اين بود عظمت امام حسين.و من مسرورم كه با كسانى كه
اين فداكارى عظيم را از جان و دل ثنامى گويند شركت كرده ام،هر چند كه 1300 سال از تاريخ
آن گذشته است.
واشنگتن ايروينگ(مورخ مشهور آمريكايى) :
براى امام حسين «ع »ممكن بود كه زندگى خودرا با تسليم شدن اراده يزيد نجات بخشد،ليكن مسؤوليت پيشوا ونهضت بخش اسلام اجازه
نمى داد كه او يزيد را بعنوان خلافت بشناسد.او بزودى خود را براى قبول هر ناراحتى و فشارى
به منظور رها ساختن اسلام از چنگال بنى اميه آماده ساخت.در زير آفتاب سوزان سرزمين
خشك و در روى ريگهاى تفتيده عربستان،. (16) روح حسين فنا ناپذير است.اى پهلوان و اى
نمونه شجاعت و اى شهسوار من،اى حسين!
توماس ماساريك :
گر چه كشيشان ما هم از ذكر مصائب حضرت مسيح مردم رامتاثرمى سازند،ولى آن شور و هيجانى كه در پيروان حسين «ع »يافت مى شود درپيروان مسيح يافت
نخواهد شد و گويا سبب اين باشد كه مصائب مسيح در برابرمصائب حسين «ع »مانند پر كاهى
است در مقابل يك كوه عظيم پيكر.موريس دوكبرى :در مجالس عزادارى حسين گفته مى شود كه حسين،براى حفظشرف و
ناموس مردم و بزرگى مقام و مرتبه اسلام،از جان و مال و فرزند گذشت وزير بار استعمار و
ماجراجويى يزيد نرفت.پس بياييد ما هم شيوه او را سرمشق قرار داده،از زيردستى
استعمارگران خلاصى يابيم و مرگ با عزت را بر زندگى باذلت ترجيح دهيم.
ماربين آلمانى(خاور شناس) :
حسين «ع »با قربانى كردن عزيزترين افراد خود و بااثباتمظلوميت و حقانيت خود،به دنيا درس فداكارى و جانبازى آموخت و نام اسلام و اسلاميان را
در تاريخ ثبت و در عالم بلند آوازه ساخت.اين سرباز رشيدعالم اسلام به مردم دنيا نشان داد
كه ظلم و بيداد و ستمگرى پايدار نيست و بناى ستم هر چه ظاهرا عظيم و استوار باشد،در
برابر حق و حقيقت چون پر كاهى بر بادخواهد رفت.
بنت الشاطى :
زينب،خواهر حسين بن على «ع »لذت پيروزى را در كام ابن زياد وبنى اميهخراب كرد و در جام پيروزى آنان قطرات زهر ريخت،در همه حوادث سياسى پس از عاشورا،
همچون قيام مختار و عبد الله بن زبير و سقوط دولت امويان و برپايى حكومت عباسيان و
ريشه دواندن مذهب تشيع،زينب قهرمان كربلا نقش برانگيزنده داشت.
لياقت على خان(نخستين نخست وزير پاكستان) :
اين روز محرم،براى مسلمانانسراسرجهان معنى بزرگى دارد.در اين روز،يكى از حزن آورترين و تراژديك ترين وقايع اسلام
اتفاق افتاد،شهادت حضرت امام حسين «ع »در عين حزن،نشانه فتح نهايى روح واقعى اسلامى
بود،زيرا تسليم كامل به اراده الهى به شمار مى رفت.اين درس به ما مى آموزد كه مشكلات و
خطرها هر چه باشد،نبايستى ما پروا كنيم و از راه حق و عدالت منحرف شويم.
جرج جرداق(دانشمند و اديب مسيحى) :
وقتى يزيد،مردم را تشويق به قتل حسين وماموربه خونريزى مى كرد،آنها مى گفتند:«چه مبلغ مى دهى؟»اما انصار حسين به او گفتند:ما با تو
هستيم.اگر هفتاد بار كشته شويم،باز مى خواهيم در ركابت جنگ كنيم و كشته شويم.
عباس محمود عقاد(نويسنده و اديب مصرى) :
جنبش حسين،يكى از بىنظيرترين جنبشهاى تاريخى است كه تاكنون در زمينه دعوتهاى دينى يا نهضتهاى سياسى
پديدار گشته است...دولت اموى پس از اين جنبش،به قدر عمر يك انسان طبيعى دوام نكرد و
از شهادت حسين تا انقراض آنان بيش از شصت و اندى سال نگذشت.
احمد محمود صبحى :
اگر چه حسين بن على «ع »در ميدان نظامى يا سياسى شكست خورد،اما تاريخ،هرگز شكستى را سراغ ندارد كه مثل خون حسين «ع »به نفع شكست خوردگان تمام
شده باشد.خون حسين،انقلاب پسر زبير و خروج مختار و نهضتهاى ديگر را در پى داشت،تا
آنجا كه حكومت اموى ساقط شد ونداى خونخواهى حسين،فريادى شد كه آن تختها و
حكومتها را به لرزه درآورد.
آنطون بارا(مسيحى) :
اگر حسين از آن ما بود،در هر سرزمينى براى او بيرقى برمى افراشتيمو در هر روستايى براى او منبرى بر پا مى نموديم و مردم را با نام حسين به مسيحيت فرا
مى خوانديم.
گيبون(مورخ انگليسى) :
با آنكه مدتى از واقعه كربلا گذشته و ما هم با صاحب واقعه هم وطننيستيم،مع ذلك مشقات و مشكلاتى كه حضرت حسين «ع »تحمل نموده،احساسات سنگين
دل ترين خواننده را بر مى انگيزد،چندانكه يك نوع عطوفت و مهربانى نسبت به آن حضرت در
خود مى يابد.
15-نقل از كتاب «درسى كه حسين به انسانها آموخت »،شهيد هاشمى نژاد،ص 447،رهبر
آزادگان و منابع ديگر.16-البته امام حسين «ع »در صحراى كربلا شهيد شد،نه ريگزارهاى عربستان!