شعر امام حسين «ع » - فرهنگ عاشورا نسخه متنی

شعر امام حسين «ع »

ائمه شيعه،گاهى به اقتضاى زمان و مكان و موقعيت،شعر هم مى سرودند.گاهى هم به شعر
شاعران پيشين،استناد و استشهاد مى كردند.از حسين بن على «ع »نيز شعرهاى فراوانى نقل
شده است،چه آنچه در حوادث كربلا بصورت موعظه،رجز و جز آن بيان كرده،و چه آنچه
پيشتر به مناسبتهاى مختلف سروده است.كتابى هم به نام «ديوان الحسين بن على »كه حاوى
اشعار آن حضرت است،چاپ شده است ⁽⁴⁷⁾ و بيشتر اشعار آن،مواعظ و حكمت است.

در نهضت عاشورا،امام حسين «ع »هم شعرهايى از خود دارد،هم شعرهايى از شعراى عرب كه
به آنها تمثل كرده است،مانند شعرى با اين مطلع:«فان نهزم فهزامون قدما...»ياشعر ديگرى با
اين آغاز:«مهلا بنى عمنا ظلامتنا...»اما برخى از آنچه از شعرهاى خود آن حضرت است،چنين
است:وقتى در منزلگاه صفاح با فرزدق برخورد كرد و اوضاع داخلى كوفه و سست رايى بيعت
كنندگان را شنيد،چنين سرود:

شب عاشورا پس از سخنرانى براى ياران و اعلام وفادارى از سوى آنان،به خيمه خودبازگشت و
در حالى كه به اصلاح و آماده سازى شمشير خود مشغول بود،چنين مى سرود:

روز عاشورا،رجزى را كه در يكى از حمله هايش مى خواند،اين بود:

و در حمله به جناح چپ لشكر عمر سعد،چنين رجز مى خواند:

و نيز در طول رزم آورى ها و حماسه آفرينى هاى خود،چنين رجزى بر لب داشت:

و شعر بلند ديگرى دارد،با اين مطلع:

كه هنگام حمله به دشمن سوار بر اسب،ابيات آن را مى خواند. ⁽⁴⁹⁾ برخى اشعار هم به امام
حسين «ع »نسبت داده شده،در حالى كه قرنها پس از آن حضرت،از زبان آن امام شهيد سروده
شده،و رواج يافته است،از قبيل:

47-گرد آورنده:محمد عبد الرحيم،ناشر:دار المختارات العربية،چاپ اول 1412 ق،222
صفحه،در اين كتاب،كه فصولى در زندگى امام هم دارد،به شرح لغات اشعار هم پرداخته و
ترتيب الفبايى قافيه رعايت شده است.

48-در بعضى نقلها«سالك سبيلى »است.

49-بحار الانوار،ج 45،ص 47.البته در متن اشعار،در منابع مختلف تفاوتهاى جزئى وجود دارد.

50-از شيخ محسن ابى الحب خثعمى(
1305-1235 ق)است از شاعران خاندان آل ابى الحب
در كربلا كه ديوان مخطوطى دارد به نام «الحائريات »و بيت بالا،در يكى از قصايد مشهور
اوست(تراث كربلا،سلمان هادى طعمه،ص 156).